ဟင်္သာမကျေးရွာအုပ်စုအနောက်ဘက် ဧရာဝတီမြစ်ကမ်းတဖက်က စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဝက်လက်မြို့နယ် ထဲမှာ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်လှုပ်ရှားမှုတွေ ပေါ်ပေါက်လာတဲ့အခါ စစ်ကောင်စီဟာ အဲ့ဒီဒေသကို ထိန်းချုပ်ဖို့ ဟင်္သာမကျေးရွာတွေကို ခြေကုတ်ယူဖို့ ကြိုးစားလာပါတော့တယ်။
ဧရာဝတီတိုင်းထဲက ကျေးရွာတရွာမှာရှိတဲ့ အိမ်တအိမ်ဆီကို နေ့လယ်ပိုင်းအချိန် စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေနဲ့ အရပ်ဝတ်လူတချို့ ရောက်လာကြပါတယ်။ ရွာထဲကို လူစိမ်းရောက်တယ်ဆိုတဲ့ သတင်းကြောင့် အဲ့ဒီရွာကိုလာပြီး တိမ်းရှောင်နေတဲ့ သတင်းထောက် မစနိုးကို လာဖမ်းကြတာပါ။ လာဖမ်းတဲ့သူတွေ သူရှိရာအိမ်ကိုလာနေပြီလို့ သိလိုက်တဲ့ မစနိုးဟာ
RPG ထမ်းပြီး စောင့်ဆိုင်းနေတဲ့ ရဲဘော်ပြားကြီးဟာ သူ့အရှေ့ ပေ ၂၀ အကွာ ကားလမ်းပေါ်က မောင်းနှင်သွားတဲ့ စစ်ကားကို RPG နဲ့ပစ်ခတ်လိုက်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ပစ်ချက်ဟာ ကားရဲ့ ဓာတ်ဆီတိုင်ကီကို တည့်တည့်ထိမှန် ပေါက်ကွဲပြီး စစ်ကားမီးလောင်သွားခဲ့ပါတယ်။ မီးလောင်ပြီး လမ်းဘေးထိုးရပ်သွားတဲ့ စစ်ကားကို တော်လှန်ရေးရဲဘော်တွေက လက်နက်ငယ်တွေနဲ့ ဝိုင်းဝန်း ပစ်ခတ်လိုက်ကြပါတယ်။
နေ့တဒူဝကို ပင်ပင်ပန်းပန်း ရုန်းကန်နေတဲ့ လူငယ်တယောက် ဘဝတက်လမ်းအတွက် မွေးရပ်မြေကို သုံးနှစ် သုံးမိုးတိုင်တိုင် စွန့်ခွာခဲ့ပြီး ကိုဗစ်ကြောင့် ဘဝကို အသစ်ကပြန်စနေရတဲ့အချိန်မှာပဲ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတာကို ထပ်ကြုံရပြန်ပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ၂၀၂၂ခုနှစ် ထဲမှာတော့ PDF တွေရှိတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက်နဲ့ ပန်းရွာက အိမ်ခြေတဝက်လောက်ကို စစ်တပ်က မီးရှို့သွားခဲ့ရာ ရွာရဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ်ပါ ပျက်စီးသွားခဲ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် မသက်မာတို့လို ကိုယ်ဝန်ဆောင်တွေနဲ့ နာမကျန်းဖြစ်သူတွေဟာ .....
ဟိတ်ကောင်ရေ ငါဆယ်တန်း အောင်တော့ တရွာလုံးက ဝိုင်းတိုက်တွန်းကြတာ စစ်ထဲဝင်တဲ့ တရွာလုံးထက် ပညာတတ်ပါတယ်ဆိုတဲ့ ရွာဦးကျောင်း ဆရာတော် ငါ့ဦးရီးတော်ကလည်း စစ်ထဲဝင်ခိုင်းတာပဲ။ စစ်ဗိုလ်ကြီး ဖြစ်ကိုဖြစ်ရမယ် ငါတူ ငါ့တပည့်ရ တဲ့ ....
စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကချင်ပြည်နယ်နဲ့ မန္တလေးတိုင်းမြောက်ဘက်က ဒေသတွေမှာ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးတွေ ဖြစ်လာတဲ့အခါမှာတော့ ဒီလိုလမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး အချက်အချာကျတဲ့ ထီးချိုင့်မြို့လေးဟာ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေအတွက် စစ်ရေးအရ ဗျူဟာကျတဲ့ မြို့လေးဖြစ်လာပြီး တိုက်ပွဲတွေကြားမှာ ပြာပုံဘဝကို ရောက်သွားရပါတော့တယ်။
၂၀၂၁ နှစ်ကုန်ပိုင်းလောက်မှာ စစ်ကိုင်းတိုင်း အနောက်ဘက်ပိုင်း ကလေးမြို့နယ်မှာ တိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်လာပြီး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရလာတဲ့ ဒေသခံတွေကို ဆေးကုသမှုပေးဖို့ CDM ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေက ကျန်းမာရေးကွန်ရက် People’s Healthcare Network - Kalay ကို ၂၀၂၂ နှစ်စပိုင်းမှာ ထူထောင်ခဲ့ပါတယ်။
စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ အဓိကထောက်တိုင်၊ လက်နက်ထုတ်လုပ်ရေးတပ်တွေဖြစ်တဲ့ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းစက်ရုံ(ကပစ)တချို့ဟာ နယ်မြေလုံခြုံမှုမရှိတာနဲ့ ထုတ်လုပ်ရေးစစ်သားအင်အားနည်းပါးလာတာကြောင့် ထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းတွေရပ်ဆိုင်းထားရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ -PDF ထိန်းချုပ်မှုအားကောင်းတဲ့ မြို့နယ်တွေမှာရှိတဲ့ ကပစတပ်တွေဟာ နယ်မြေလုံခြုံရေးကိုသာ အဓိကထားလုပ်ဆောင်နေရတာကြောင့် ထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းတွေမလည်ပတ်နိုင်တော့ပါဘူး။
ဧရာဝတီလင်းပိုင်ထိန်းသိမ်းရေးဇုန် မန္တလေးတိုင်းကနေစလို့ အထက်ဘက် ကသာမြို့နယ်အထိ မိုင် ၂၀၀ ကျော်ရှည်တဲ့ ဧရာဝတီမြစ် ဝဲယာတလျှောက်ဟာ ၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် အာဏာသိမ်းစစ်တပ်နဲ့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်တွေကြား တိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်နေတာ ခုဆို ၃ နှစ်နီးပါးရှိနေပါပြီ။ ဒီ ၃ နှစ်တာအတွင်း ဧရာဝတီလင်းပိုင်တွေ ကျက်စားတဲ့နေရာတွေမှာ လျှပ်စစ်ရှော့တိုက်ငါးဖမ်းတာတွေ၊ ရေထဲကို လက်နက်ကြီးကျတာတွေရှိနေပြီး လင်းပိုင်အသေတွေကို တွေ့လာရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
၂၀၂၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက် စစ်မှုထမ်းဥပဒေပြဌာန်းလိုက်ပြီးနောက်မှာ ရပ်/ကျေးအုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့ဝင်တွေကို ဒေသခံပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေက ဆက်တိုက်ဆိုသလို ရှင်းလင်းခဲ့ရာမှာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးအပါအဝင် အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင်သေဆုံးမှုတွေဟာ ပဲခူးတိုင်းအနောက်ခြမ်းမှာ အရင်ကထက် ပိုမိုမြင့်တက်လာနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ပြည်ခရိုင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် ၃၆၀၂ တပ်ရင်း သတင်းနဲ့ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံက "စကစဒေါက်တိုင်တွေကို စတင်ရှင်းလင်းနေပြီ” လို့ ပြောပါတယ်။
သူ့နာမည်က မိုင်ဂျူလီယာဆွီးနိကိမ် (ခ) A Nge ပါ။ အသားဖြူဖြူ လူကောင်သေးသေး ဆံပင်တိုတို။ သူ့ကို ချင်းပြည်နယ်၊ ဖလမ်းမြို့နယ်၊ ကူလ်ဇမ်ရွာမှာ မွေးခဲ့တာပါ။ အာဏာမသိမ်းခင်က ကလေးတက္ကသိုလ်၊ ဘူမိဗေဒမေဂျာမှာ တတိယနှစ်တက်နေတဲ့ ကျောင်းသူဖြစ်ပြီး မေဂျာဘောလုံးအသင်းမှာလည်း ပါဝင်ခဲ့သူပါ။
မိဘနှစ်ပါးကလည်း ဓာတ်ပုံတွေကိုတွေ့ပေမဲ့ သားထောင်ကျတယ်ဆိုတာကို လက်ခံဖို့ခက်ခဲနေပြီး တပ်ဖွဲ့ရဲ့ နောက်ထပ်တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ပြောဆိုတဲ့အခါမှ သူတို့ရဲ့သား ကျဆုံးသွားပြီ ဆိုတာကို အတည်ပြုနိုင်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ ရဲဘော်သားထောင်ဟာ ရှေ့တန်းမှာဘယ်လိုဘယ်ပုံနဲ့ ကျဆုံးသွားခဲ့ရတာကိုတော့ သူတို့ အဲဒီအချိန်အထိ မသိရသေးပါဘူး။
ကရင်နီပြည်နယ်အတွင်း အရေးနိမ့်နေတဲ့ တပ်မ ၆၆ ရဲ့ ယခင်တပ်မမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် ဝင်းသူလင်းဟာ အရံအင်အားကို ပို့ဆောင်ခံလိုက်ရပြီး ၎င်းရဲ့နေရာမှာ တပ်မမှူးအသစ်အဖြစ် ဗိုလ်မှူးကြီး ကျော်စိုးလင်း ကို ခန့်အပ်ကာ စစ်ဆင်ရေးတွေကိုကွပ်ကဲဖို့ နေပြည်တော်က စစ်ခေါင်းဆောင်တွေက ရွေးချယ် စေလွှတ်လိုက်တာပါ။
စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်က တိုင်းမှူးအဆင့်အထိ မြှောက်စားခဲ့ပေမယ့် နောက်ဆုံးမှာ ထောင်ဒဏ်နဲ့သာ အဆုံးသတ်ခဲ့ရတဲ့ အညာသားစစ်ဗိုလ်ချုပ်တဦးအကြောင်း ပြောပြပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။
Sharing Information to the Local