ရှားပါးပြီးတန်ဖိုးရှိတဲ့ "မာဘယ်လ်" ကျောက်တုံးကြီးတွေနဲ့ ပြည့်နက်နေတဲ့နေရာကတော့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့အနောက်ဖက်က ရခိုင်ပြည်နယ်၊ တောင်ကုတ်မြို့နယ်မှာတည်ရှိတဲ့ "နေပူတောင်"မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နေပူတောင်မှာ တောင်ကုတ်မြို့နဲ့ မိုင်၃၀လောက် ကွာဝေးတဲ့ တောင်ကုတ်-ပန်းတောင်ကားလမ်းမပေါ်မှာ တည်ရှိပါတယ်။ ဒါ့အပြင် နေပူတောင်ဟာ ရခိုင်ရိုးမတောင်တန်းကြီးနဲ့ ဆက်စပ်သွယ်တန်းနေတဲ့ တောင်ကြီးတခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် အာဏာသိမ်းကာလအတွင်း လွတ်ငြိမ်းလို့ခေါင်းစဉ်တပ်ထားသမျှဟာ လွတ်ငြိမ်းမဟုတ်ဘဲ မတရားဖမ်းဆီးခံထားရသူတွေကို မင်းအောင်လှိုင်အုပ်စုက သူ့အကျိုးအတွက်လွှတ်ပေးခြင်းသာ ဖြစ်ပါတယ်။
တောတောင်၊ မြစ်ချောင်းတွေနဲ့ ပြည့်နက်နေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အနောက်ဖက်က ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ယခုနှစ် (၂၀၂၂) မိုးခေါင်တဲ့ သဘာဝကပ်ဆိုးကြီးတခုကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ စိုက်ပျိုးရေးနဲ့သာ အဓိကထား အသက်ရှင်နေရတဲ့ ရခိုင်ပြည်သူတွေမှာ မိုးခေါင်တဲ့ဒဏ်အပြင် လယ်ယာမြေသုံး မြေဩဇာပစ္စည်းတွေရဲ့ ဈေးအဆမတန် မြင့်တက်မှု ဒဏ်ကိုပါ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ တချို့ လယ်သမားတွေဆိုရင် မိမိရဲ့လယ်မြေတွေကို စွန့် ခွာပြီးတော့ ရေခြား၊ မြေခြား တိုင်းတပါးနိုင်ငံတွေမှာ မိသားစုကို ခွဲခွာပြီးတော့ သွားရောက် အလုပ်လုပ်နေကြရပါတယ်။
မှောင်ရီပျိုးစအချိန်မှာ သူငယ်ချင်းမောင်တုတ်က သူဌေးကတော်ရဲ့ကိစ္စသွားဖို့ လာခေါ်လို့ လိုက်ခဲ့ရတယ်။ လူသေတဲ့အခါ နာရေး၊ အသုဘ၊ မသာလို့ သုံးနှုန်းတတ်ကြပေမဲ့ ကျုပ်တို့ရွာကတော့ တစ်မျိုးတစ်ဘာသာ ကိစ္စလို့သုံးနှုန်းတယ်။ ကိစ္စဆိုတာ မလွဲမသွေ ဆောင်ရွက်ရမယ့်အလုပ်လို့ ပြောရမလားမပြောတတ်ဘူး။
ဒါဟာ မြန်မာနိုင်ငံနယ်စပ်ကိုဖြတ်ကျော်အပြီး နိုင်ငံရပ်ခြားကနယ်မြို့လေးမှာနေထိုင်ရင်း ဒုတိယအကြိမ်မီးဖွားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းထဲက လွယ်ပိုးလာခဲ့ရတဲ့ဗိုက်ကိုတော့ နယ်စပ်မြို့လေးကို ရောက်ပြီးသိပ်မကြာခင် ရက်မှာပဲမွေးခဲ့ရပါတယ်။ လူတွေလိုဆိုရင်တော့ ကိုယ်ဝန်နေ့စေ့လစေ့ကြီးနဲ့ တိုက်ပွဲထဲ ပြေးခဲ့ရတာပါ။ သွေးလန့်မသွားတာကိုပဲ ကံကောင်းလှချည့်လို့ တွေးမိရတယ်။
"ကျုပ်က ခင်ဗျားတို့ ရန်ကုန်အခြေအနေကိုသိချင်လို့ အခေါ်ခိုင်းလိုက်တာပါဗျာ"တဲ့။ ဘုန်းကြီးတွေလည်း တရားဘာဝနာနဲ့ အေးအေးချမ်းချမ်း မနေနိုင်ရှာပါလား။ မနေနိုင်ဆို နေ့နေ့ညည စစ်သားတွေ ရွာထဲဝင်လာပြီဆိုတာနဲ့ ကလေးတွေနဲ့ မိန်းမတွေက ဘုန်းကြီးကျောင်းကို ရောက်လာတတ်ကြတယ်။ ဘုန်းကြီးကျောင်းက ရွာထဲမှာထက်စာရင် လုံခြုံတယ်ထင်မှတ်ထားကြတာကိုး။
နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကျော်ကာလအတွင်း စစ်အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင်အပြောင်းအလဲတွေ၊ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ အညီရွေးကောက်ပွဲအစိုးရ နှစ်ကြိမ်တက်ချိန်ထိ စစ်ဘေးရှောင်ဆိုတာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ဒေသတွေမှာသာရှိခဲ့ရာက အဆိုးဝါးဆုံးစစ်အာဏာသိမ်းမှုလို့ နယ်ပယ်အသီးသီးက သုံးသပ်ပြောဆိုနေကြတဲ့ ယခုတကြိမ် အာဏာသိမ်းမှုမှာတော့ စစ်ကိုင်းတိုင်းကလည်း တိုက်ပွဲတွေနဲ့စစ်ရှောင်အများဆုံး ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။
အော် ဟိုစဉ်ကတော့ ရေနွေးကြမ်းစကားဝိုင်းတွေမှာ လယ်အကြောင်း၊ ယာအကြောင်း၊ နွားအကြောင်းတွေသာ မရိုးနိုင်အောင် ပြောဆိုတတ်တဲ့ ရွာကလူတွေဟာ ခုတော့ဖြင့် နိုင်ငံရေးအကြောင်းတွေကို စိတ်ဝင်စားနေကြပါပေါ့လား။
၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေပါ အရေးပေါ်ကာလဆိုင်ရာပြဌာန်းချက်များကို ကိုင်စွဲ၍ အာဏာထိန်းပါသည်ဟု အကြောင်းပြခဲ့သော စစ်ကောင်စီ၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်သည် လာမည့်နှစ် ဇန်နဝါရီလကုန်တွင် နိဌိတံပြီဖြစ်၏။ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေတွင် အရေးပေါ်ကာလသက်တမ်းကို ၂ နှစ်အထိသာ သတ်မှတ်ပေးထားပြီး ၂ နှစ် ပြည့်မြောက်ပါက "ပုဒ်မ ၄၁၈ အရ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်အား နိုင်ငံတော်အာဏာ လွှဲအပ်ဆောင်ရွက်စေခဲ့သည့် အမိန့်ကို ပယ်ဖျက်ကြောင်း ကြေညာရမည်" ဟု အရေးပေါ်ကာလဆိုင်ရာပြဌာန်းချက်များ ပုဒ်မ ၄၂၆ မှာ အတိအလင်းဖော်ပြထားသည်။
အဲဒီမှာ မောင်ခွေးက "စစ်တပ်အာဏာသိမ်းတာ ဒေါ်စုတို့ကမဲခိုးလို့၊ မဲမသမာမှုလုပ်လို့ဆို၊ အဲဒါဟုတ်ရဲ့လား" လို့ စကားစလိုက်တယ်။ "မဟုတ်လောက်ဘူးဆိုတာတော့ ငါတို့ သိထားတယ်ကွ၊ ဘာကြောင့်အာဏာသိမ်းတာလဲဆိုတာကို သိချင်တာ" လို့ ညိုမက ဆိုလာပြန်တယ်။ ကျုပ်ကတော့နွားအကြောင်း၊ ယာအကြောင်း၊ လယ်အကြောင်းလောက်သာ စိတ်ဝင်စားကြတဲ့ သူငယ်ချင်းတွေ နိုင်ငံရေးစိတ်ဝင်စားလာကြလို့ ဝမ်းသာနေမိတယ်။ ခေတ်ကတောင်းဆိုလိုက်ပြီကိုး။
“နွေဦးတော်လှန်ရေးစကတည်းက ဘာသာရေးအလှူအတန်းမှန်သမျှရပ်ပြီး အဲဒီကုန်ကျစရိတ်တွေကုန် PDF တွေကိုလှူတော့တယ်။ ဘကြီးရဲ့သူငယ်ချင်းတွေလည်း တသဘောတည်းပဲ။ PDFတွေကိုပဲလှူတော့တယ်”
တချိန်က ဒီမိုကရေစီလက်သီးလက်မောင်းတန်းတဲ့ သူဌေးသူကြွယ်တို့ဟာလည်း ခုချိန်မှာ မျိုးဆွေဝင်းဖလား၊ ဘောလုံးပွဲ၊ ခြင်းလုံးပွဲတွေ၊ ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲတွေမှာ ထိပ်ဆုံးကနေ တက်တက်ကြွကြွ ကျွန်လက်မှတ်ရဖို့ ခံယူနေကြကုန်ပြီ။ အာဏာသိမ်းအခါတော်ပေး၊ မြှောက်ပင့်တဲ့ ကြံ့ဖွတ်၊ မဘသတွေ၊ မြို့နယ်ကဗိုလ်မှူးဆိုတဲ့ကောင်တွေနဲ့ ဂေါက်ရိုက်၊ ပရဟိတတွေကို ကာဗာလုပ်ပြနဲ့ အနေအစားအဆင်ပြေနေကြပြီ။
ခုဆို ရှိတဲ့ ရွှေတိုငွေစလေးတွေရယ်၊ မှတ်ပုံတင်နဲ့ အရေးကြီးစာရွက်တွေရယ်ကို အိတ်တစ်ခုထဲ တစ်စုတစည်းတည်း ထည့်ထားရသတဲ့။ ဒါမှ အလွယ်တကူ ကိုယ်နဲ့မကွာ ယူဆောင်နိုင်အောင်တဲ့။ သေနတ်ကြီးတွေနဲ့ဆိုတော့ ကြောက်ကြရတာပေါ့ကွယ်။ ပြီးတော့ ဒင်းတို့က မထင်ရင် မထင်သလို ပစ်သတ်တတ်တာတဲ့လေ။ နင်တို့လည်း ကြားမှာပါ။ ခုဆို မီးရှို့ခံရတဲ့ရွာတွေ နည်းမှတ်လို့။ တကယ့်ကို ဘီလူး၊ သဘက်တွေတဲ့။
‘နွေဦးတော်လှန်ရေး အောင်ပွဲခံတဲ့အထိ ဘကြီးအသက်ရှင်ချင်သေးတယ်။ တော်လှန်ရေးအောင်တဲ့ နေ့မှာ ဆွေမျိုးတွေအကုန်အိမ်ခေါ်ပြီး ညစာကျွေးမယ်။ အားလုံးဆုံချိန်မှာ နွေဦးတော်လှန်ရေးအတွက် ဘကြီး ဘာလုပ်ခဲ့သလဲဆိုတာ ပြောပြမယ်။ တကယ်မို့ ဒီကြားထဲ ဘကြီးသေသွားခဲ့ရင် ငါ့တူက ဘကြီးဘယ်လိုမ ကြောက်မရွံ့ဘဲ တတ်နိုင်သလောက်လုပ်ခဲ့သလဲဆိုတာ ဆွေမျိုးတွေကို ပြောပြပေးပါ’တဲ့။
မှတ်မိကြသေးတယ်မို့လား။ ကိုဗစ်ဆိုတာကြီးကျုပ်တို့ အာစီယံကြီးထဲရောက်လာကာစက အသံမက်ဆေ့တခုအကြောင်းလေ။ "မောင်လေး တမာရွက်စားပေးရတယ်"ဆိုတာကြီးလေ။ ကပ်ရောဂါကြီးကို ဆေးမြီးတိုနဲ့ ဖြေရှင်းခိုင်းတဲ့မက်ဆေ့လေ။ တမာပင်တွေအတော်မျက်ခုံးလှုပ်ခဲ့ရတာ။
Sharing Information to the Local