“စစ်ကြောင်းလာရင် ပြေးလွှားရှောင်ရတိမ်းရတော့ ရွာမှာရှိတဲ့ အိမ်တွေကလည်း သူတို့ဆီမှာ မဖွင့်စေချင်ဘူးပေါ့ဗျာ။ မသင်စေချင်လို့ မဟုတ်ဘူး။ ချောင်းဦးကြီးမှာလည်း မီးတွေရှို့တော့ သူတို့ဆီမှာလည်း စာသင်ရင်မီးရှို့မှာပဲဆိုပြီးကြောက်ကြတယ်။”
“ဒရုန်းကနေ ကြည့်ရတဲ့ပုံအရ မြို့ရဲ့ ၉၈ ရာခိုင်နှုန်းက ပျက်စီးသွားပြီ”
ထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းခွင်ကို ဖုန်းတလုံးနဲ့ မှတ်တမ်းတင် ဓာတ်ပုံတွေ၊ ဗီဒီယိုတွေ ရိုက်လေ့ရှိတဲ့ ကိုငယ်က လုပ်လက်စ Rocket အဖူးလေးပြီးရင် ကိုယ့်ရဲဘော်တွေကို မှတ်တမ်းတင်အုံးမယ်လို့တွေးနေချိန်မှာပဲ ‘ဝုန်း’ ဆိုတဲ့ ကျယ်လောင်တဲ့ပေါက်ကွဲသံတခု စတိုခန်းဘက်က ထွက်ပေါ်လာပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ ကိုငယ်သိလိုက်တာက သူမြေပြင်ပေါ် လဲကျသွားတယ်ဆိုတာပါပဲ။ သူ့နားထဲမှာ နောက်ဆက်တွဲ ပေါက်ကွဲသံတွေကိုသာ ဆက်တိုက်ကြားနေရပါတယ်။ ကိုငယ်အတွက် ပထမဦးဆုံးခေါင်းထဲရောက်လာတဲ့အတွေးက အဆောက်အဦထဲက ရဲဘော်တွေရဲ့ အခြေအနေပါ။
ရဲဘော်ဆွီးနိကိမ်ဟာ အသားဖြူဖြူ မျက်နှာသွယ်သွယ်နဲ့ တိုင်းရင်းသူပီပီ ချစ်စရာကောင်းပြီး သန့်သန့်ပြန့်ပြန့်လေး နေတတ်တာကြောင့် တပ်ရင်းရှိ လူအကုန် သူ့ကိုချစ်ကြသလို မိန်းကလေးပေမယ့် ကျားကျားလျားလျားနဲ့ ယောက်ျားလေးလိုမျိုး နေတတ်သူဖြစ်ပြီး တပ်သား၊ အရာရှိ မခွဲခြားဘဲ တန်းတူဆက်ဆံတတ်သူလို့ ရဲဘော်ရဲဘက်တွေက မှတ်ချက်ပြုကြပါတယ်။
“လင်းပိုင် စောင့်ကြည့်တဲ့ ဒေသခံတွေတောင် ခုက ကိုယ့်အသက်ကိုယ်ဖက်နဲ့ ထုပ်ထားရတယ်”
ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ - PDFတပ်ဖွဲ့များ ထိန်းချုပ်မှုအားကောင်းသော မြို့နယ်များတွင်ရှိနေသည့် ကပစတပ်များသည် နယ်မြေလုံခြုံရေးကိုသာ အဓိကထားလုပ်ဆောင်နေရခြင်းကြောင့် ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းများ လည်ပတ်နိုင်ခြင်း မရှိကြတော့ပေ။ ထို့အပြင် ရှေ့တန်းစစ်ဆင်ရေးများတွင် စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံတပ်ဖွဲ့ဝင်များ အသေအဆုံးများနေပြီး အင်အားလိုအပ်ချက်များရှိနေခြင်းကြောင့် ကပစ စစ်သားများကို ရှေ့တန်းစစ်ဆင်ရေးများအတွက်ပါ ထုတ်နုတ် ပို့ဆောင်နေရသည်။
“လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု မတိုင်ခင်ကတော့ ဗုံးခိုကျင်း ရွာမှာ မရှိဘူး။ ဒါပေမဲ့ တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ပြည်သူလူထုက ဗုံးခိုကျင်းတွေ ဘန်ကာတွေ၊ အိမ်တိုင်းအိမ်တိုင်းမှာ ဆောက်လုပ်လာတာတွေတော့ ရှိပါတယ်။” ဟု ပြောင်းလဲလာသည့် မင်းလှရွာအခြေအနေကို ကိုကောင်းကောင်းက ပြောသည်။ ဗုံးခိုကျင်းတကျင်းအတွက် ပျှမ်းမျှ ကျပ် ၃ သိန်းနှင့် ၃ သိန်းခွဲဝန်းကျင်ကုန်ကျပြီး အသုံးပြုသည့် သစ်၊ ကျောက်၊ သဲ စသည့်ပစ္စည်း အနည်းအများအပေါ် မူတည်၍လည်း ကုန်ကျစရိတ်ကွာခြားမှုရှိသည်။
တိုက်ပွဲတွေစတင်ခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက်နဲ့ ၂၂ ရက်တွေမှာ စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲတွေ ဆင်နွှဲခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ ရက် မနက် ၄ နာရီလောက်မှာ ကလေးမြို့ မြောက်ပိုင်းက ကံကြီးရွာစခန်း၊ ကံသာယာရွာစခန်းနဲ့ ကလေးတောင်ပိုင်းက စက္ကန့်ရွာစခန်း စတဲ့ စစ်ကောင်စီစခန်း ၃ ခုကို သိမ်းပိုက်ထားနိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
“ပကဖကိုကြောက်လို့ ထွက်ပြေးနေရတာဟာ (သူတို့ဒေသမှာ) ကျွန်တော်တစ်ယောက်ပဲ ရှိမယ်နဲ့ တူပါတယ်။ သူများတွေ ကိုယ့်အဖြစ်ကို မေးတဲ့အခါ ပြန်ပြောပြရတာ လူကြားလို့မှ မကောင်းပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ တကယ့်ကို ကြုံတွေ့နေရတာပါ”
အညာဒေသမှာ မိန်းကလေးရဲဘော်တယောက်အနေနဲ့ ရှေ့တန်းလိုက်ရတဲ့အချိန် အခက်အခဲဆုံးကိစ္စက ဓမ္မတာဆင်းချိန်နဲ့ ကြုံတာဖြစ်တယ်လို့ ရဲဘော်အန်နာက ပြောပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေ ဓမ္မလာတဲ့အခါ လစဉ်သုံးတွေကို သုံးတတ်ကြပေမယ့် အညာဒေသက ရဲဘော်အန်နာ အပါအဝင် အမျိုးသမီးစစ်သည်တွေကတော့...
မကွေး အဝေးသင်ကျောင်းသားဘဝက တပ်ကြပ်တယောက်နဲ့ ခင်မင်ခဲ့ဖူးတယ်။ သူက အဝေးသင်မှာ နှစ်ကြီးသမား။ ကျတော်ထက်လည်း အသက် ၄ နှစ်လောက်ကြီးတယ်။နောက်ဆုံးနှစ်အင်္ဂလိပ်စာ မေဂျာကျောင်းသား။ နောက်မှ သိရတာက နောက်ဆုံးနှစ်မှာ စာမေးပွဲ မဖြေဘဲ နေနေတာ သုံးနှစ်လောက် ရှိပြီတဲ့။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ အခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်ကစပြီး စစ်ကောင်စီက ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ပြဌာန်းလိုက်တာကြောင့် ရက်ပိုင်းအတွင်း မြို့ပြတွေမှာ အလုပ်လုပ်နေကြတဲ့ လူငယ် မြောက်များစွာဟာ စစ်မှုမထမ်းလိုတဲ့အတွက် တချို့က နယ်မြို့တွေ၊ ကျေးရွာတွေကို ပြန်ကြပြီး တချို့က တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေထဲ ဝင်သွားကြပါတယ်။
“ကိုယ့်အိမ်တံခါးကို လာမခေါက်ခင် (စစ်မှုထမ်းဖို့ဆင့်ခေါ်စာလာမပို့ခင်) အရင်ထွက်သွားနိုင်အောင်လို့ ကျွန်တော်ကြိုးစား နေတယ်”
“သေနတ်ကလည်းဗျာ ကျည်မရှိရင်တုတ်တစ်ချောင်းလိုပဲ။ အဲဒီတော့ ကျည်ရှိဖို့ အဓိကလိုအပ်တယ်။ ခဲယမ်းမီးကျောက်ဖြည့်တင်းဖို့အတွက် ကျွန်တော်တို့က ဝယ်လိုက်တယ်၊ အကြွေးတင်သွားတယ်။ ပြီးရင် အဲဒီအကြွေးတွေပြန်ဆပ်ဖို့ ဒီအလုပ်ကိုလုပ်ရတယ်၊ ဒါပါပဲဗျာ”
စစ်တပ်အာဏာသိမ်းခဲ့တဲ့ ၃ နှစ်ကျော်လာတဲ့ကာလအတွင်းမှာ အသက်ပေးသွားရတဲ့ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေရှိကြသလို စိတ်ပင်ပန်းမှုအမျိုးမျိုး၊ အသက်အန္တရာယ်အမျိုးမျိုးနဲ့ ကြုံတွေ့ခဲ့ရပေမယ့် “ ရှေ့ဆက်ပြီးတော့ လျှောက်လှမ်း သွားမှာပါ” လို့ ဆိပ်ဖြူဘာမထီတပ်ဖွဲ့မှ ရဲဘော်တဦးက ပြောပါတယ်။
Sharing Information to the Local