Wai Lin

“တော်လှန်ရေး ချစ်ခြင်းမေတ္တာနဲ့ စစ်စခန်းထဲက စာအုပ်စင်များ” (ဆောင်းပါး)

စာအုပ်စင်လေးဟာ ဝါးတန်းဝါးခြမ်းတို့နဲ့ အနားကွပ်ယိုင်နွဲ့နေပေမယ့် စင်လေးပေါ်က စာအုပ်တွေကတော့ ချစ်ခြင်းမေတ္တာနဲ့ ဉာဏ်ပညာတို့ကို ခိုင်မာနှောင်ဖွဲ့ထားပါတယ်။ စာပေအနုပညာရပ်ဝန်းကို ဖန်တီးပုံဖော်ခွင့် ရနေတာကြောင့်လည်း ကြမ်းတမ်းခက်ခဲတဲ့ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး ခရီးကြမ်းကို ယနေ့ထိ စိတ်မပျက်လက်မပျက်ဘဲ ဆက်နိုင်ကြတာပါ။

လွန်ကြိုးပြတ်သော်လည်း မိုးမဆက်ပါ

"ရှေးလူကြီးတွေက ပြောခဲ့တော့ လွန်ဆွဲပွဲတွေလုပ်ရတယ်။ မိုးခေါင်ကျော်စွာနတ်တင်ရတယ်။ ငါးရံ့မင်းပရိတ်ရွတ်ရတယ်ဆိုတော့ လုပ်တာပေါ့။ လုပ်တာ ၄ နှစ်လောက်ရှိပြီ။ ဟိုတုန်းကတော့ လုပ်ပြီး မိုးကတန်းရွာတာပဲ အခုနှစ်တော့ မိုးကိုမရွာသေးဘူး။”

ဒေါနတောင်တန်းပေါ်က နွေဦးတော်လှန်ရေးရဲ့ ပထမဦးဆုံးသော သစ်တော

“ကျနော်တို့ကို တော်လှန်နေထိုင်ခွင့်ပေးထားတဲ့ ဒီဒေသအတွက် တော်လှန်ရေးကာလမှာ ပြန်လည် ကျေးဇူးဆပ်ချင်တဲ့အတွက်၊ ခေတ်အဆက်ဆက်က ကျရှုံးသွားရတဲ့၊ သူရဲကောင်းတွေကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ Revolution Forest လေးတခု ဖန်တီးမယ်ဆိုတဲ့ အတွေးပေါ့”

"စိန်ပန်းအကြွေတွေအောက်က ကျောင်းဝတ်စုံ"

အမှန်နဲ့အမှား တရားမှုနှင့်မတရားမှု ဓမ္မနှင့်အဓမ္မ တို့သည် စာသင်ကျောင်းများတွင် ဆိတ်သုဉ်းပျောက်ကွယ် သွားသည့်အခါ တချို့က စာသင်ကျောင်းများနှင့် ချစ်လှစွာသော သူငယ်ချင်းများ ကို စွန်ခွါခဲ့ကြ ပါတော့သည်။ တချို့လည်း ဝမ်းနည်းဖွယ်ရာကောင်းလောက်အောင်ပင် တော်လှန်ရေးအတွက် အသက်ပေးရင်း စာသင်ကျောင်းများကို အပြီးတိုင်ကျောခိုင်းလိုက်ကြရပါသည်။ စိန်ပန်းတို့ ပွင့်နေကြသည့် စာသင်ကျောင်းများထဲ ကျောင်းသားများ ပြန်မလာနိုင်ကြတော့ပါ။ တချို့သော စာသင်ခုံနှင့် ခုံနံပါတ်လေးများတွင် ပိုင်ရှင်မရှိတော့ပါ။ တချို့သော ခုံတန်းလျားလေးများ နွေးထွေးမနေတော့ပါ။

ပျက်စီးသွားတဲ့ မြောက်ယမားရဲ့ မိုးကြိုအိမ်မက်များ

“လှိုင်းချောင်းပေါ်မှာဖြတ်ပြီးတော့ အဓိကမိန်းလက်တံ ရေပေးမြောင်းလုပ်ထားတဲ့ တံတားကျိုးသွားတာက အဓိကကျတယ်။ မိန်းလက်တံမြောင်းမှာ သွယ်တန်းထားတဲ့ လက်တံမြောင်း ၁၀ ခုရှိတယ်။ လက်တံမြောင်းတွေလည်း ပျက်စီးတယ်။ လက်ယာမြောင်းလည်း ပျက်စီးတယ်။ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုမှာ ဧက ၂၇၀၀ ထဲမှာ နွေစပါးနည်းပြီးတော့ မိုးကြိုနှမ်း ဧက ကပိုများတယ်။”

တော်လှန်ရေးရဲ့ မီးဖိုချောင်

"ကျနော်တို့စိုက်ခင်းလုပ်ဖြစ်တာက ၆ လလောက်ရှိပါပြီ၊ တပ်ရင်းရဲ့ရိက္ခာအတွက်နဲ့ စစ်ရှောင်ပြည်သူတွေကို ထောက်ပံပေးဖို့စိုက်တာပါ။ ရှေ့တန်းလည်းထွက်လိုက်ပါတယ်၊ နောက်တန်းမှာကျန်တဲ့အချိန် စိုက်ခင်းမှာရေလောင်းပေါင်းသင်တာ အသီးအနှံတွေခူးတာနဲ့ တခြားလိုအပ်တာတွေ လုပ်ကျပါတယ်လို့"

ရာဇဝတ်ပြစ်မှုနဲ့ အချုပ်ခံရသူတွေကို ကင်းစောင့်ခိုင်းတာအပြင် စစ်တပ်ထဲဝင်ခိုင်းနေ

"အချုပ်ထဲမှာ ပိုက်ဆံမတတ်နိုင်လို့ နောက်ကမလိုက်နိုင်တဲ့ လူငယ်တချို့ကို ကင်းစောင့်ခိုင်းတာ တပ်ယူနီဖောင်းနဲ့ သေနတ်ကိုင်ပြီး စောင့်ရတယ်တဲ့။ ကျည်ဆန်တော့ မပါဘူးပြောတယ်။ သူတို့မှာ အင်အားမရှိတာလား ကြောက်လို့လားတော့ မသိဘူး။ ကလေးတွေက နှစ်ရက်စောင့်ပေးခဲ့ရတယ် ပြောတယ်

ကံမမြို့နယ်မှာ ပေါင်ပုတ်လက်ပုတ်၊ သွေးအန်ရောဂါတွေနဲ့ နွားအကောင် ၄၀၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့

"မတ်လဆန်းကနေစတာ မတ်လလယ်မှာ အတော်ဖြစ်လိုက်တယ်။ သူက ဂရုစိုက်နိုင်မှ အဲလိုမဟုတ်ရင် ရောဂါရင့်သွားရင် ကုဖို့ခက်ရော၊ နွားက အစာစားလား စားမြုံ့ပြန်လား။ လွှတ်ထားရင်လည်း တချို့ကလိုက်ကြည့်နိုင်တယ် တချို့ကြတော့ လိုက်မကြည့်နိုင်ကြဘူးလေ၊ အဲမှာကူးလာတာပဲ။ အပူများလို့ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပေမယ့် ခါတိုင်းနှစ်တွေလည်း ပူတာပဲ အဲလောက်မဖြစ်ဘူး"

ပန်းတောင်းမြို့နယ် ကျေးရွာအချို့မှာ ရေရှားပါးမှုနဲ့ စတင်ကြုံတွေ့လာရ

“ခုလိုရာသီဆိုရင် စပြီးရှားလာပါတယ်။ တူးထားတဲ့ကန်တွေလည်း ရေခမ်းလာပါပြီ။ ခုထိတော့ ရေအလှူခံသွားတဲ့ အဖွဲ့တွေရှိပါတယ်။ ဥသျှစ်ပင်ဘက်က သွားကြပါတယ်။ ပရဟိတအဖွဲ့တွေတော့ မဟုတ်ပါဘူး၊ စုသွားပြီးလှူကြတာပါ” လို့ ပန်းတောင်းမြို့ခံတဦးက ပြောပါတယ်။

လက်နက်ကိုင် ကဗျာဆရာတွေ အားကောင်းရာ မြိုင်မှာ ကမ္ဘာ့ကဗျာနေ့ကို လွတ်လပ်စွာကျင်းပ

"ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်မှာ ကျနော်တို့ မလုပ်နိုင်ခဲ့ဘူး။ အခြေချတာ နယ်မြေမစိုးမိုးသေးတာတွေကြောင့်ပါ။ ဒီနှစ်မှာတော့ ကျနော်တို့စိုးမိုးမှု အထိုက်အလျှောက်ရလို့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုအားကောင်းလာလို့ လုပ်နိုင်ခဲ့တယ်။ လက်နက်ကိုင် ကဗျာဆရာတယောက်အနေနဲ့ဆိုရင်တော့ ကဗျာမရွတ်ရတာ လေးနှစ်လောက်ရှိပြီ။ အခုတော့ပျော်တာပေါ့"

အကြမ်းဖက်ဥပဒေနဲ့ ဖမ်းဆီးထားသူ ၆ ဦးကို ထောင်တသက်နဲ့ ထပ်တိုးနှစ်တွေပါတပေါင်းတည်း အမိန့်ချ

ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လ ၁၅ ရက်နေ့က အမိန့်ချမှတ်လိုက်တာဖြစ်ပြီး ကိုဇင်မျိုးဟိန်း(ခ)ဇေကြီး နဲ့ ကိုအောင်သက်ပိုင် တို့နှစ်ဦးကို အကြမ်းဖက်မှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ-၅၀(ဈ)၊ ၅၂(က) တို့ဖြင့် ထောင်တသက်နှင့်အပို ၇ နှစ်၊ ကိုတရုတ်ကြီး(ခ) သီရိဇော် နဲ့ ကိုရန်နောင်စိုး၊ ကိုကျော်ကိုကို တို့ကို ပုဒ်မ ၅၀(ဈ) နဲ့ ထောင်တသက်၊ ကိုထွန်းထွန်းလွင်ကို ပုဒ်မ ၅၂(က)နဲ့ ထောင် ၇ နှစ် အသီးသီး အမိန့်ချမှတ်ခဲ့တာလို့ သိရပါတယ်။

“အဘွားချက်တဲ့ ဇီးသီးချဉ်ရည်ဟင်း တခွက်”

ယာခင်းလမ်းဖုံဖုံတလျှောက် တောသူမကြီးတယောက်က ဇီးသီးခြောက်များ ကောက်ထားသည့် ခံတောင်းကို ရွက်ခါသွားနေသည်။ ညနေစောင်း တောင်ယာအလုပ်သိမ်းချိန်မှာ ရွာကအိမ်ဆီအပြန် လှည်းဖြင့် သယ်ဆောင်သွားရန် ဇီးသီးတောင်းများလည်း လှည်းပေါ်တွင် အတော်နေရာယူထားချေသည်။ ယနေ့ခေတ်ချိန်မှာတော့ ဇီးသီးများကို စီးပွားဖြစ်ရောင်းဝယ်ကြရန် ကောက်နေကြသည်။ တရုတ်နိုင်ငံကို ရောင်းချကြသည်။ ဇီးသီးထဲကအဆံကို တရုတ်တို့က ဆေးဖော်စပ်သည်လို့ ပြောကြသည်။ အော်….ဇီးသီးမှာ ယခင်ကတည်း ကျနော်တို့ ဒေသ အညာမကျရွာမကတဲ့နေရာမှာ ရာသီဓါတ်စာသဖွယ် အစာလည်းဆေး ဖြစ်ခဲ့သည် မဟုတ်လား။

တရုတ်ဈေးနှိမ်လို့ မြေလတ်ဒေသဇီးသီးဈေးအေးနေ

"ဇီးသီးက အဓိက အားထားရာ စိုက်ပျိုးသီးနှံ မဟုတ်ပေမယ့် သူက တဖက်တလမ်းကလည်း ဝင်ငွေရတဲ့ အလုပ်လုပ်ပါပဲ။ အိမ်မှာ တခြားလုပ်ငန်း မရှိသူတွေနဲ့ ကလေးတွေက တောင်ယာလိုက်ရင်း ကောက်ကြတယ်။ တချို့လည်း ဇီးသီးချိန်ဆို ဇီးခွဲစက် ဇီးပွဲရုံတွေမှာ အလုပ်ရကြတယ်။ ရာသီချိန်ကုန်ရင်တော့ တခြားအလုပ်ပြောင်းလုပ်ရတာပေါ့" ဟု မကွေးမြို့နယ်ထဲက အမျိုးသမီးတဦးက ပြောပါတယ်။

စစ်ကောင်စီအလိုကျ ဒုစရိုက်သမားများနဲ့ လောင်းကစားဝိုင်းများ တခေတ်ထချိန်

ခေတ်အဆက်ဆက် စစ်တပ်အုပ်ချုပ်သည်ခေတ်များတွင် လောင်းကစားများကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လွှတ်ပေးထားခဲ့ပြီး နိုင်ငံရေးအသုံးချခံ၊ ငွေရှာရာနေရာ အဖြစ်သာ အသုံးချခဲ့ရာက လက်ရှိ စစ်အာဏာသိမ်းမှုအလွန် နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလတွင်လည်း လောင်းကစားဝိုင်းများက တခေတ်ဆန်းလာခဲ့ပြန်ပါသည်။

လက်ပံရဲရာ ပေါက်ရဲရာ အောက်ချင်းငှက်များ ပျံသန်းရာ

မထုံးချောင်းလေးရဲ့ ကမ်းတနေရာ မင်းတုန်းမြို့လေးမှာ ၇၅ နှစ်မြောက် ချင်းအမျိုးသားနေ့ကို မလုပ်ဖြစ်တော့ဘူးလို့ သိလိုက်ရသည်။ မင်းတုန်းမြို့လေးဆီ ကျနော် မရောက်ဖြစ်တော့ပါ။ ဘယ်တော့ပြန်ရောက်မည် ဆိုတာလည်း မသိတော့ပါ။

နောက်ဆုံးရ သတင်းများ

01
02
03
04
05
06
07
08
09
10