မြန်မာနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ကြသည့် ပြည်သူများ၏ ဘဝမလုံခြုံမှုသည် နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ပိုမိုဆိုးရွားလာသည်။ ဖေ့ဘွတ်အသုံးပြုမှုကို ထိန်းချုပ်လာခြင်းကြောင့် ပြည်သူများအချက်အလက်ရရှိမှုနှင့် သတင်းလွတ်လပ်ခွင့်သည် ရှေ့လျှောက် ပိုမိုဆိုးရွားမည့်အလားအလာများ မြင်တွေ့နေရသည်။ စစ်ကောင်စီသည် ပြည်သူများအပေါ် မတရားမှုများ ဆိုးဆိုးရွားရွား ဆက်လက်ကျူးလွန်တော့မည်မှာ မလွဲဧကန် ဖြစ်သည်။
- ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မွေးနေ့ကို စစ်ကိုင်း၊ ပဲခူးနဲ့မကွေးတိုင်းတို့ကကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ ပြည်သူတွေက ကျင်းပ - မဟနအဖွဲ့ဝင် ပဲခူး၊ ဝင်းနိမ္မိတာရုံကျောင်းတိုက်ဆရာတော် လိုက်ပါလာတဲ့ကားကို စစ်တပ်ကပစ်လို့ ဆရာတော် ပျံလွန်တော်မူ - မင်းတုန်းနယ်က အများပြည်သူသုံးတဲ့လမ်းတွေမှာ စစ်ကောင်စီက မိုင်းတွေထောင် - စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကျွန်းလှနဲ့ ဘုတလင်မြို့တွေမှာ စစ်တပ်ကလေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုတွေပြုလုပ်၊ ဒေသခံတွေ ထိခိုက်သေဆုံးမှုရှိ - အခုနှစ်အတွင်း စစ်ကောင်စီရဲ့ အစုလိုက်အပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်မှုကြောင့် ပြည်သူ ၃၇၀ ခန့်သေဆုံး - ဒိုက်ဦးထောင်မှာ နိုင်ကျဥ်းအမျိုးသမီး ၈၀ ကျော်ရိုက်နှက်ခံရပြီး ၅ ဦးဒဏ်ရာပြင်းထန်ရ - နေရပ်မပြန်နိုင်သေးတဲ့ စစ်ရှောင် ၇၀၀၀ ကျော်အတွက် မြေနေရာအရေးပေါ်လိုအပ်နေ - ဗုံးထိမှန်ပျက်စီးခဲ့တဲ့ ကြားကာလစာသင်ကျောင်း ပြန်လည်ပြုပြင်ဖို့ အကူညီလိုအပ်နေ
ပစ်ခတ်မှု ဖြစ်စဉ်အစအဆုံးနဲ့ နောက်ပိုင်း စစ်ဆေးခံရတာတွေကအစ အပြည့်အစုံကို မိန့်ကြားခဲ့တာဖြစ်ပြီး အဲဒီမိန့်ကြားမှု ကို Live လွှင့်ထားတဲ့ ရုပ်သံဖိုင်ဟာ ယနေ့မှာပဲ လူမှုကွန်ရက်တွေပေါ်မှာ ပျံ့နှံ့လျှက်ရှိပါတယ်။
အာရုံကြောရောဂါတွေကို သီဟိုဠ်စေ့က ဘယ်လိုကာကွယ်နိုင်သလဲ။ သီဟိုဠ်စေ့မှာ ဘယ်လို အာနိသင်တွေပါဝင်ပါသလဲ။သီဟိုဠ်ရွက်ဟာ ကျန်းမာရေးအတွက် ဘယ်လိုအထောက်အကူပြုပါသလဲ။ သီဟိုဠ်စေ့ရဲ့ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေက ဘာတွေဖြစ်မလဲစတာတွေကို နားဆင်ရမှာပါ။
အခမ်းအနားမှာ "ခွန်းအားဖြည့်မိငယ်"သီချင်းကိုသီဆိုတာ၊ ကဗျာရွတ်ဆိုတာ၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ အဖမ်းဆီးခံ ပြည်သူတွေ အမြန်ဆုံးလွတ်မြောက်ဖို့ဆုတောင်းခဲ့ကြတာအပြင် မြန်မာပြည်သူတွေ အမြန်ဆုံးလွတ်မြောက်ရမယ်လို့လည်း ကြွေးကြော်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
"အရပ်ဝတ်တွေ ချထားတာ။ အဲဒီလူတွေက သတင်းပေးပုံပဲ။ ဆိုင်ထဲအထိ ဝင်ဖမ်းတာ"
ဒီပွဲကို S&C မီးဘေးစစ်ဘေးပညာရေး ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့ ကဦးစီးကျင်းပခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဒေသခံပြည်သူအချို့နဲ့ ကျောင်းသား၊ကျောင်းသူတွေကလည်း အင်္ကျီအဖြူဝတ်ဆင်ပြီး နှင်းဆီးပန်းတွေ ကိုင်ဆောင်ကာ အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် မွေးနေ့ကိတ်ခွဲခဲ့ကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။
- ပိုက်ဆံကောက်တာမပေးရင် အိမ်မီးရှို့မယ်လို့ ကျေးရွာအုပ်ကြီးက ခြိမ်းခြောက်တဲ့စာ။ - ပြည်ပအလုပ်အကိုင်အတွက် လူလိမ်အေ့ဂျင့်တွေကို သတိထားကြဖို့ ပေးပို့လာတဲ့စာ။ - အုတ်ဖိုမြို့၊ မန်ကျီးစုမှာ စစ်မှုထမ်းအကြောင်းပြပြီး ၁၅ ရက်တခါလောက် ပိုက်ဆံကောက်နေ။
ဇွန် ၁၉ ရက်ဟာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ မွေးနေ့ဖြစ်ပြီး မွေးနေ့အထိမ်းအမှတ်အနေနဲ့ ဖောက်ခွဲမှုတွေပြုလုပ်မှာကို စိုးရိမ်နေတာကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေဟာ ပြည်သူ့စစ်နဲ့ ပူးပေါင်းပြီး နေရာစုံကို ကင်းပုံးတွေလည်းချထားသလို မန္တလေးမြို့ပေါ်က နေရာတွေကို စစ်တပ်က တင်းကျပ်စွာပိတ်ဆို့ စစ်ဆေးတာတွေလည်းပြုလုပ်နေတယ်လို့ မြို့ခံတွေက ပြောပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကလေးမြို့တနေရာမှာ လူထုခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ (၇၉)နှစ်ပြည့်မွေးနေ့အထိမ်းအမှတ်အကြို ပန်းသပိတ်ကို ပြုလုပ်ခဲ့ကြတယ်လို့ သပိတ်ကော်မတီဝင်တွေဆီက သိရပါတယ်။
မန္တလေးတိုင်း၊ စဉ့်ကူးမြို့နယ်၊ တရော်ပင်ကျေးရွာကို စစ်တပ်က မီးရှို့ခဲ့ပြီးနောက် ထပ်မံဝင်ရောက်ဖို့ကြိုးစား နေတာကြောင့် ဒေသခံတွေဟာ ၃ ရက်ကြာတဲ့အထိ ရွာထဲပြန်မဝင်ရသေးဘဲ တိမ်းရှောင်နေရတယ်လို့ စဉ့်ကူးမြို့နယ်ပကဖထံက နေသိရပါတယ်။
"တရော်ပင်ကို သူတို့(စစ်တပ်) နယ်မြေစိုးမိုးမှုယူချင်တာ။ ယူလို့မရသေးလို့ နောက်ပြန်ဆုတ်လိုက်၊ ပြန်တိုးလိုက်နဲ့ အပြည့်အဝတော့ နယ်မြေမငြိမ်သေးဘူး "
စစ်ခေါင်းဆောင်က ၄င်းတို့အနေဖြင့် လာမယ့်အောက်တိုဘာလအတွင်းမှာ လူဦးရေနဲ့သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူနိုင်ရေးဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး လာမယ့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်းမှာ လွတ်လပ်ပြီးတရားမျှတတဲ့ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကျင်းပနိုင်ရေးကြိုတင်ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ပြောဆိုခဲ့တာပါ။
လက်နက်ကြီး လက်နက်ငယ်တွေ ထုတ်လုပ်ပြီးထောက်ပံ့နေတဲ့ အမရစစ်သည်တော်အဖွဲ့က ထပ်မံ ထုတ်လုပ်အောင်မြင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး လက်တဝါးစာအရွယ်အစားပဲရှိပါတယ်။
ကလေးမြို့က ဆန္ဒပြပွဲအတွင်းက အခြေအနေများနဲ့ သေနတ်ထိမှန်ခဲ့ပုံ၊ အဲ့ဒီနောက် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရပြီး ထောင်တွင်းအတွေ့အကြုံတွေအကြောင်း "သူတို့နဲ့စကားပြောခြင်း" Podcast အစီအစဉ်မှာ အခုလို့ စကားတွေ ပြောဖြစ်ခဲ့ကြပါတယ်။
Sharing Information to the Local