အကြမ်းဖက်ဖိနှိပ်မှုတွေကြားမှာပဲ ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ မုံရွာ၊ ကလေး စတဲ့မြို့တွေမှာ ပြောက်ကျားသပိတ်တွေ မကြာခဏ ထွက်လာမြဲဖြစ်သလို ကျေးလက်ဒေသတွေမှာတော့ စစ်ကိုင်းတိုင်းဘက်မှာဆို ယင်းမပင်၊ ဆားလင်းကြီး၊ ပုလဲ၊ ကနီ၊ ဒီပဲယင်း၊ ရွှေဘို၊ ဝက်လက်၊ မုံရွာ၊ ကလေး၊ မြောင်၊ မကွေးတိုင်းဘက်မှာဆို မြိုင်နဲ့ ပေါက်၊ တနင်္သာရီတိုင်းဘက်မှာဆို ထားဝယ်၊ လောင်းလုံ စတဲ့နယ်တွေက လူထုသပိတ်တွေကို အွန်လိုင်းနဲ့ ရုပ်သံလိုင်းတွေမှာ အဆက်မပြတ်တွေ့နေရပါတယ်။
ယောင်းမဖြစ်သူ မရွှေမန်းသူက ငိုယိုပြီး တောင်းပန်ပြောဆိုနေသည့်တိုင် စစ်ကောင်စီတပ်သားများက "မအော်နဲ့ အော်ရင် သတ်ပစ်မယ်။ ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်နဲ့ လင်ယူထားတာ တော်တော်ရွတဲ့ကောင်မ" ဟူသော မကြားဝံ့မနာသာ ထပ်တလဲလဲခြိမ်းခြောက်ပြောဆိုသံများကို သူအတိုင်းသား ကြားနေခဲ့ရသည်။ သြဂုတ် ၂၆ ရက်က စစ်ကိုင်း-ရွှေဘိုကားလမ်းမဘေးက လက်ဖက်ရည်ဆိုင်အတွင်းရှိ အခန်းတခုထဲတွင် မလှလှ ဖမ်းချုပ်ခံထားရစဉ် ဘေးကပ်လျက်အခန်းထဲက သူ့ယောင်းမကို စစ်ကောင်စီတပ်သား တယောက်ပြီး တယောက် ထိုသို့ ခြိမ်းခြောက်ပြောဆိုရင်း အဓမ္မပြုကျင့်ခဲ့သည်ဟု သူကပြောသည်။
စာအုပ်စင်လေးဟာ ဝါးတန်းဝါးခြမ်းတို့နဲ့ အနားကွပ်ယိုင်နွဲ့နေပေမယ့် စင်လေးပေါ်က စာအုပ်တွေကတော့ ချစ်ခြင်းမေတ္တာနဲ့ ဉာဏ်ပညာတို့ကို ခိုင်မာနှောင်ဖွဲ့ထားပါတယ်။ စာပေအနုပညာရပ်ဝန်းကို ဖန်တီးပုံဖော်ခွင့် ရနေတာကြောင့်လည်း ကြမ်းတမ်းခက်ခဲတဲ့ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး ခရီးကြမ်းကို ယနေ့ထိ စိတ်မပျက်လက်မပျက်ဘဲ ဆက်နိုင်ကြတာပါ။
နည်းလမ်းမျိုးစုံနဲ့ ရောက်လာနိုင်တဲ့ ကျပ် ၂ သောင်းတန်ငွေစက္ကူကို ဒေသခံပြည်သူတွေက လက်မခံပါကလည်း စစ်ကောင်စီဘက်က အန္တရာယ်ပေးနိုင်သလို လက်ဝယ်ထားရှိပါကလည်း PDF တွေရဲ့ အရေးယူမှုကို ခံရနိုင်တာကြောင့် ဒီအခြေအနေဟာ ဒေသခံပြည်သူကို အင်မတန် အကြပ်ရိုက်စေတဲ့ အနေအထားဖြစ်စေတယ် လို့ ယင်းမာပင် - ဆားလင်းကြီး ရွာပေါင်းစုံသပိတ်အင်အားစုမှ ရဲဘော် ကိုစနေက ပြောပါတယ်။
လူဦးရေ ၁၂၀၀ ကျော်ရှိသော ကန့်သတ်ကျေးရွာတွင် စစ်တပ်ထောက်ခံသူ အနည်အငယ်သာရှိသည်။ အဆိုပါတပ်ထောက်ခံသူ အနည်းငယ်ကို စစ်ကောင်စီက ပျူစောထီးသင်တန်းပေးကာ ပျူစောထီးတပ်ဖွဲ့ကို ဖွဲ့ပေးသည်။ ယင်းနောက် ကျေးရွာရှိ ကျန်သူများကိုလည်း ပျူစောထီးတပ်ဖွဲ့ထဲဝင်ရန် စစ်ကောင်စီက အတင်းအကြပ် ဖိအားပေးတာမျိုးတွေ ပြုလုပ်လာသည်။ ထိုအခါ ပျူစောထီးမလုပ်လိုသည့် ဒေါ်နွဲ့လို ရွာခံတွေဟာ ကျေးရွာတွင် မနေလိုတော့။ ယခုလိုအခွင့်ကြုံသည့် အခါ ကျေးရွာက ထွက်ပြေးဖို့ ပြင်ဆင်ကြတော့သည်။
အာဏာသိမ်းမှုကို ခုခံတွန်းလှန်တဲ့ တော်လှန်စစ်ကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဟာ တိုင်းပြည်နေရာအနှံ့ စစ်မျက်နှာတွေဖွင့်ထားလိုက်တဲ့အခါ စစ်ဆင်ရေးတွေကို ကိုင်တွယ်ရတဲ့ တိုင်းမှူး၊ တပ်မမှူးနဲ့ ကစထမှူးတွေဟာ အာဏာနဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို အရင်ကလို အရသာမခံနိုင်ကြတော့ဘဲ အထက်အောက် ဖိအားတွေနဲ့သာ ဘေးကျပ်နံကျပ်ဖြစ်ကုန်ကြပါတယ်။ လက်ရှိကာလမှာ နယ်မြေစစ်ဆင်ရေးတွေကို အဓိက ကိုင်တွယ်ရတဲ့ စစ်တိုင်းမှူး၊ ကစထမှူးတွေ မကြာခဏဆိုသလိုဖြုတ်ချခံနေရတာကြောင့် စစ်တိုင်းမှူးနေရာဟာ ကြိုးတန်းလမ်းလျှောက်ရသလိုဖြစ်နေပြီး အစားထိုးရောက်ရှိလာမယ့် တိုင်းမှူးအသစ် စစ်ဗိုလ်ချုပ်တွေအတွက်လည်း အိမ်မက်ဆိုးတခုလိုဖြစ်နေပြီလို့ CDM အသိုင်းအဝိုင်းကပြောပါတယ်။
မာရဝိဇယတည်ရာ နေပြည်တော်ကနေ အထက်ကို ကားနဲ့ ၃ နာရီကျော်သာသွားရတဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်း အညာဒေသရဲ့ လက်ရှိအနေအထားကို လေ့လာကြည့်ရင် စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ဟာ ဗုဒ္ဓဘာသာကို တကယ်ပဲ ကြည်ညိုကိုးကွယ်ရဲ့လားလို့ သံသယပွားစရာရှိလာပါတယ်။ ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီကနေ ၂၀၂၃ ဧပြီအထိ အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ကြောင့် စစ်ကိုင်းမှာ ဗုဒ္ဓသာသနိက အဆောက်အအုံ ၅၀ ထက်မနည်း ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ အိုင်စီဂျေက ဒီနှစ် ဇွန်မှာထုတ်ပြန်တဲ့ ‘အာဏာသိမ်းပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လွတ်လပ်စွာ ကိုးကွယ်ယုံကြည်ခွင့် ချိုးဖောက်မှု ’ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြပါတယ်။
“ဗုဒ္ဓဘာသာနိုင်ငံ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးရုပ်ပွားတော်ကြီး ထုတယ်ဘာညာဆိုပြီး ခေတ်စကားနဲ့ပြောရင် ပြည်သူလူထုကို ဂျင်းထည့်တယ်။ ဗုဒ္ဓဘာသာကို ကာကွယ်တယ်၊ မြတ်နိုးတယ်လည်း ပြောသေးတယ် သူတို့အများဆုံးဗုံးကြဲနေတာ သူတို့အများဆုံး မီးရှို့ဖျက်ဆီးနေတာ ဗုဒ္ဓဘာသာရဲ့ အဆောက်အဦတွေပဲ ဖြစ်တယ်။”
NUG MOD က မြေပြင်ဆင်းဖို့ရယ် အောက်ခြေက အသံတွေနားထောင်ဖို့ရယ်၊ တပ်ရင်းနဲ့ ပကဖ အကြား၊ တပ်ရင်းနဲ့ Local တွေအကြား ဘယ်လိုညှိနှိုင်းပေးမလဲ၊ သေချာတာကတော့ လေပေါ်ကနေ ညှိနှိုင်းပေးတာ ကတော့ ဘယ်လိုမှအဆင်မပြေနိုင်ဘူး၊ အကုန်လုံးက သေနတ်တွေ ကိုင်ထားတာမလို့။” ဟု တော်လှန်ရေး ရဲဘော်တဦးက ဆိုသည်။
အညာဒေသ စစ်ကိုင်းတိုင်းတွင် မိုးစပါးရာသီ စိုက်ပျိုးရေးလှိုင်ချိန်နှင့် နှမ်းသိမ်းချိန်အရောက် စစ်ကောင်စီက ချိန်ခါကိုက် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ အရှိန်မြှင့်လိုက်သလား ထင်ရသည်။ ဇွန်၊ ဇူလိုင်ထဲတွင် စစ်ကောင်စီ၏ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပိုပြီး ခပ်စိပ်စိပ်ဖြစ်ခဲ့သည်။ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများနှင့်အတူ စစ်ကောင်စီက ထိုးစစ်အရှိန်မြှင့်လာသည်။ တိုက်ပွဲမရှိသည့် နေရာများတွင်လည်း ရွာတိုင်းစေ့နီးပါးကို စစ်ကြောင်းထိုးသည်။ မိုးရာသီကာလ စိုက်ပျိုးရေးလှိုင်ချိန်တွင် အိုးပစ်အိမ်ပစ် ပြေးနေကြရသည်။
တိုက်ပွဲနေ့က ရန်သူ့စခန်းထဲသို့ ရဲဘော်ဗလအပါအဝင် အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်သုံးဦးက ကျန်ကာကွယ်ရေး ရဲဘော်များကို ဦးဆောင်ကာ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးရဲဘော်များက စစ်ရေးအသာစီးရယူ ထားပြီး တရစပ်ပစ်ခတ်ခဲ့ကြသည်။ စစ်ကောင်စီဘက်က ခံစစ်သက်သက်ဖြစ်နေပြီး ခံတုတ်ကျင်းအတွင်း ဝင်ပုန်းသူပုန်း၊ ထွက်ပြေးသူပြေးနှင့် ဖရိုဖရဲဖြစ်နေသည်။
သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ကလေးငယ် ၉ ဦးအနက် အသက်အငယ်ဆုံးက ၂ နှစ်အရွယ် မိန်းကလေးပါ။ မကွေးတိုင်း၊ ရေစကြိုမြို့နယ်၊ ရေလယ်ကျွန်းဒေသမှာ စစ်ကောင်စီက ပတ္တာဆိပ်ကမ်းကနေ မအူကျေးရွာဘက်ကို ဇူလိုင် ၁ ရက်မှာ ၆၀ မမ ၆ လုံးနဲ့ပစ်ခတ်လိုက်ရာ ပေါက်အူကျေးရွာက နေအိမ်ထဲမှာဆော့နေတဲ့ အသက် ၂ နှစ်အရွယ် မနှင်းရွှေရည်လင်းကို ထိမှန်ခဲ့တာပါ။
“စာသင်ကျောင်းတွေဖွင့်ထားပေမယ့် တိုက်ပွဲတွေလက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်တာကို အမြဲခံနေရတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လတလလုံးဆို ကျောင်းတွေအားလုံးနီးပါးပိတ်ထားရပြီး ၁၀ ရက်ပြည့်အောင်တောင် ကျောင်းမဖွင့်နိုင်ခဲ့ဘူး။ အညာဒေသမှာ ကလေးသူငယ်တွေရဲ့ ပညာသင်ကြားခွင့်ဆုံးရှုံးနေရတယ်” လို့ မြောင်ပညာရေးကွန်ရက် Myaung Education Networkက ကတာဝန်ရှိသူတဦးက ပြောပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကန့်ဘလူမြို့နယ်၊ ပဇီကြီးကျေးရွာကို အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ဦးဆောင်သည့် စစ်ကောင်စီတပ်က Yak-130 တိုက်ခိုက်ရေးလေယာဉ်ဖြင့် ဧပြီ ၁၁ ရက်တွင် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ယင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ကလေးသူငယ်၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်နှင့် အမျိုးသမီးအပါအဝင် အရပ်သား ၁၇၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ရသည်။
စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေဟာ စစ်ကိုင်းတိုင်းနဲ့ မကွေးတိုင်းဒေသက ကျေးရွာတွေကိုဝင်ရောက်တဲ့အခါ လူနေအိမ်တွေကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးတာ၊ လူဖမ်းသတ်ဖြတ်တာတွေ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်နေတာကြောင့် ဒေသခံတွေဟာ စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ စစ်ကြောင်းတွေ ထိုးလာတဲ့အခါ ကျေးရွာထဲမှာ မနေရဲတော့ဘဲ ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ကြရပါတယ်။ ဒီလိုထွက်ပြေးကြရာမှာ စစ်ကြောင်းထိုးခံရတဲ့ကျေးရွာအပြင် အနီးအနားက ကျေးရွာတွေပါ ထွက်ပြေးကြရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
Sharing Information to the Local