ယခုလို အရပ်သားများကို ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ပခုက္ကူလူထုတိုက်ပွဲကော်မတီ ဦးဆောင်သူ ကိုစိုးထွဋ်ဝင်းက “သူတို့ရဲ့ စစ်ကောင်စီဘက်မှာ မပါလို့ ပါပဲ။ အပြစ်မဲ့အရပ်သားတွေကို ဖမ်းဆီး၊ အိမ်တွေ မီးရှို့၊ လူတွေသတ်ဖြတ်ရင် ကြောက်မယ်ဆိုတဲ့ အကြောက်တရားတွေ ရိုက်သွင်းတာ" ဟု သုံးသပ်သည်။
ရွှေဘိုခရိုင်၊ ဝက်လက်မြို့နယ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ တပ်ရင်း ၂ ဟာ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG) လက်အောက်ခံ တပ်ရင်းတခုဖြစ်ပါတယ်။ ဝက်လက်မြို့နယ်အတွင်းက ဒေသခံတွေနဲ့ ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေက ဒီတပ်ရင်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ NUG အစိုးရထံ မကြာခဏတိုင်ကြားလေ့ရှိပါတယ်။
အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ဟာ တိုင်းပြည်အနှံ့က ရှေ့တန်းစစ်မျက်နှာတွေမှာ အင်အားလျော့နည်းလာတဲ့ သူ့ရဲ့တိုက်ခိုက်ရေးတပ်တွေအတွက် လက်ရုံးတပ်တွေရဲ့ အင်အားကိုထုတ်နုတ်ပြီး ဖြည့်တင်းနေရပါတယ်။
အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ရဲ့ ဖိအားပေးမှုနဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေရဲ့ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုတွေကြားမှာ မြွေမသေ၊ တုတ်မကျိုးလုပ်ရင်း ကိုယ့်အန္တရာယ် ကိုယ်ကြည့်ရှောင်နေကြတဲ့ တချို့ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေလည်း ရှိနေကြပါတယ်။
"ကျမတို့ အိမ်မှာဆိုလည်း ဆန်တွေ၊ ဆီတွေ အကုန်သယ်သွားပြီး သူတို့မသယ်နိုင်လို့ကျန်တဲ့ ဆန်တွေကို သေးတွေနဲ့ ပန်းသွားတယ်။ ဆီတွေကိုလည်း သွန်ချထားခဲ့တာ” လို့ အမျိုးသမီးတဦးက ဆိုပါတယ်။
“ကျနော့်ကို အိမ်မက်ထဲမှာ လာလာပြောတယ်။ သူကနှမ်းခါးရွာထိပ်မှာ ကင်းစောင့်နေပါတယ်ဆိုပြီး အမြဲတမ်းပြောတယ်။ သူမကျွတ်သေးဘူး” လို့ ကိုဗေက သူကြုံတွေ့ခံစားနေရသည့် အဖြစ်အပျက်ကို ပြောပြသည်။
"သူခိုး ခိုးသွားမှ ကျန်ဦးမယ်။ စကစမီးရှို့ ဖျက်ဆီးတာက ဘာမှကုန်းကောက်စရာကို မကျန်ခဲ့တော့တာ။ ပိုက်ဆံရှိသူ ဖြစ်ဖြစ်၊ မရှိသူဖြစ်ဖြစ် မီးထဲအကုန်ပါသွားတော့ နေဖို့၊ စားဖို့ ဘာမှ မကျန်တော့တာ။"
အကြမ်းဖက်ဖိနှိပ်မှုတွေကြားမှာပဲ ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ မုံရွာ၊ ကလေး စတဲ့မြို့တွေမှာ ပြောက်ကျားသပိတ်တွေ မကြာခဏ ထွက်လာမြဲဖြစ်သလို ကျေးလက်ဒေသတွေမှာတော့ စစ်ကိုင်းတိုင်းဘက်မှာဆို ယင်းမပင်၊ ဆားလင်းကြီး၊ ပုလဲ၊ ကနီ၊ ဒီပဲယင်း၊ ရွှေဘို၊ ဝက်လက်၊ မုံရွာ၊ ကလေး၊ မြောင်၊ မကွေးတိုင်းဘက်မှာဆို မြိုင်နဲ့ ပေါက်၊ တနင်္သာရီတိုင်းဘက်မှာဆို ထားဝယ်၊ လောင်းလုံ စတဲ့နယ်တွေက လူထုသပိတ်တွေကို အွန်လိုင်းနဲ့ ရုပ်သံလိုင်းတွေမှာ အဆက်မပြတ်တွေ့နေရပါတယ်။
ယောင်းမဖြစ်သူ မရွှေမန်းသူက ငိုယိုပြီး တောင်းပန်ပြောဆိုနေသည့်တိုင် စစ်ကောင်စီတပ်သားများက "မအော်နဲ့ အော်ရင် သတ်ပစ်မယ်။ ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်နဲ့ လင်ယူထားတာ တော်တော်ရွတဲ့ကောင်မ" ဟူသော မကြားဝံ့မနာသာ ထပ်တလဲလဲခြိမ်းခြောက်ပြောဆိုသံများကို သူအတိုင်းသား ကြားနေခဲ့ရသည်။ သြဂုတ် ၂၆ ရက်က စစ်ကိုင်း-ရွှေဘိုကားလမ်းမဘေးက လက်ဖက်ရည်ဆိုင်အတွင်းရှိ အခန်းတခုထဲတွင် မလှလှ ဖမ်းချုပ်ခံထားရစဉ် ဘေးကပ်လျက်အခန်းထဲက သူ့ယောင်းမကို စစ်ကောင်စီတပ်သား တယောက်ပြီး တယောက် ထိုသို့ ခြိမ်းခြောက်ပြောဆိုရင်း အဓမ္မပြုကျင့်ခဲ့သည်ဟု သူကပြောသည်။
စာအုပ်စင်လေးဟာ ဝါးတန်းဝါးခြမ်းတို့နဲ့ အနားကွပ်ယိုင်နွဲ့နေပေမယ့် စင်လေးပေါ်က စာအုပ်တွေကတော့ ချစ်ခြင်းမေတ္တာနဲ့ ဉာဏ်ပညာတို့ကို ခိုင်မာနှောင်ဖွဲ့ထားပါတယ်။ စာပေအနုပညာရပ်ဝန်းကို ဖန်တီးပုံဖော်ခွင့် ရနေတာကြောင့်လည်း ကြမ်းတမ်းခက်ခဲတဲ့ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး ခရီးကြမ်းကို ယနေ့ထိ စိတ်မပျက်လက်မပျက်ဘဲ ဆက်နိုင်ကြတာပါ။
နည်းလမ်းမျိုးစုံနဲ့ ရောက်လာနိုင်တဲ့ ကျပ် ၂ သောင်းတန်ငွေစက္ကူကို ဒေသခံပြည်သူတွေက လက်မခံပါကလည်း စစ်ကောင်စီဘက်က အန္တရာယ်ပေးနိုင်သလို လက်ဝယ်ထားရှိပါကလည်း PDF တွေရဲ့ အရေးယူမှုကို ခံရနိုင်တာကြောင့် ဒီအခြေအနေဟာ ဒေသခံပြည်သူကို အင်မတန် အကြပ်ရိုက်စေတဲ့ အနေအထားဖြစ်စေတယ် လို့ ယင်းမာပင် - ဆားလင်းကြီး ရွာပေါင်းစုံသပိတ်အင်အားစုမှ ရဲဘော် ကိုစနေက ပြောပါတယ်။
လူဦးရေ ၁၂၀၀ ကျော်ရှိသော ကန့်သတ်ကျေးရွာတွင် စစ်တပ်ထောက်ခံသူ အနည်အငယ်သာရှိသည်။ အဆိုပါတပ်ထောက်ခံသူ အနည်းငယ်ကို စစ်ကောင်စီက ပျူစောထီးသင်တန်းပေးကာ ပျူစောထီးတပ်ဖွဲ့ကို ဖွဲ့ပေးသည်။ ယင်းနောက် ကျေးရွာရှိ ကျန်သူများကိုလည်း ပျူစောထီးတပ်ဖွဲ့ထဲဝင်ရန် စစ်ကောင်စီက အတင်းအကြပ် ဖိအားပေးတာမျိုးတွေ ပြုလုပ်လာသည်။ ထိုအခါ ပျူစောထီးမလုပ်လိုသည့် ဒေါ်နွဲ့လို ရွာခံတွေဟာ ကျေးရွာတွင် မနေလိုတော့။ ယခုလိုအခွင့်ကြုံသည့် အခါ ကျေးရွာက ထွက်ပြေးဖို့ ပြင်ဆင်ကြတော့သည်။
အာဏာသိမ်းမှုကို ခုခံတွန်းလှန်တဲ့ တော်လှန်စစ်ကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဟာ တိုင်းပြည်နေရာအနှံ့ စစ်မျက်နှာတွေဖွင့်ထားလိုက်တဲ့အခါ စစ်ဆင်ရေးတွေကို ကိုင်တွယ်ရတဲ့ တိုင်းမှူး၊ တပ်မမှူးနဲ့ ကစထမှူးတွေဟာ အာဏာနဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို အရင်ကလို အရသာမခံနိုင်ကြတော့ဘဲ အထက်အောက် ဖိအားတွေနဲ့သာ ဘေးကျပ်နံကျပ်ဖြစ်ကုန်ကြပါတယ်။ လက်ရှိကာလမှာ နယ်မြေစစ်ဆင်ရေးတွေကို အဓိက ကိုင်တွယ်ရတဲ့ စစ်တိုင်းမှူး၊ ကစထမှူးတွေ မကြာခဏဆိုသလိုဖြုတ်ချခံနေရတာကြောင့် စစ်တိုင်းမှူးနေရာဟာ ကြိုးတန်းလမ်းလျှောက်ရသလိုဖြစ်နေပြီး အစားထိုးရောက်ရှိလာမယ့် တိုင်းမှူးအသစ် စစ်ဗိုလ်ချုပ်တွေအတွက်လည်း အိမ်မက်ဆိုးတခုလိုဖြစ်နေပြီလို့ CDM အသိုင်းအဝိုင်းကပြောပါတယ်။
မာရဝိဇယတည်ရာ နေပြည်တော်ကနေ အထက်ကို ကားနဲ့ ၃ နာရီကျော်သာသွားရတဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်း အညာဒေသရဲ့ လက်ရှိအနေအထားကို လေ့လာကြည့်ရင် စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ဟာ ဗုဒ္ဓဘာသာကို တကယ်ပဲ ကြည်ညိုကိုးကွယ်ရဲ့လားလို့ သံသယပွားစရာရှိလာပါတယ်။ ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီကနေ ၂၀၂၃ ဧပြီအထိ အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ကြောင့် စစ်ကိုင်းမှာ ဗုဒ္ဓသာသနိက အဆောက်အအုံ ၅၀ ထက်မနည်း ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ အိုင်စီဂျေက ဒီနှစ် ဇွန်မှာထုတ်ပြန်တဲ့ ‘အာဏာသိမ်းပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လွတ်လပ်စွာ ကိုးကွယ်ယုံကြည်ခွင့် ချိုးဖောက်မှု ’ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြပါတယ်။
“ဗုဒ္ဓဘာသာနိုင်ငံ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးရုပ်ပွားတော်ကြီး ထုတယ်ဘာညာဆိုပြီး ခေတ်စကားနဲ့ပြောရင် ပြည်သူလူထုကို ဂျင်းထည့်တယ်။ ဗုဒ္ဓဘာသာကို ကာကွယ်တယ်၊ မြတ်နိုးတယ်လည်း ပြောသေးတယ် သူတို့အများဆုံးဗုံးကြဲနေတာ သူတို့အများဆုံး မီးရှို့ဖျက်ဆီးနေတာ ဗုဒ္ဓဘာသာရဲ့ အဆောက်အဦတွေပဲ ဖြစ်တယ်။”
Sharing Information to the Local