တကယ်က သူ့အရွယ်ဟာ ကျောင်းတက်၊ စာဖတ်၊ ပညာရေးကို လေ့လာ၊ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ပျော်ပျော်ပါးပါးနေ နေရမယ့်အရွယ်ပါ။ ဒါပေမဲ့ မြန်မာပြည်မှာ အဲဒီလိုတွေလုပ်ဖို့ အခွင့်အရေးတွေ မပေးတဲ့အခါ ဒီလိုအခွင့်အရေးတွေ ရနိုင်ဖို့အတွက် သူတို့ရဲ့ ငယ်ရွယ်နုပျိုမှုတွေ၊ ဘဝတွေကို ရင်းနှီးပြီး တော်လှန်ရေးမှာ အသက်တွေ ပေးထားရတာပါ။
သူတို့နည်းတူ သမ္မာရိုးကျေးရွာက ကိုဖိုးလွင်ကလည်း ရွှေပန်းကုန်းကျေးရွာမှာ ငါးဝယ်သွားဖို့ ဆိုင်ကယ်တစီးနဲ့ အိမ်က ထွက်လာပါတယ်။ သူဟာ ရွှေပန်းကုန်းရွာက ငါးတွေဝယ်လာပြီးရင် သမ္မာရိုးကျေးရွာမှာ ငါးတွေပြန်ရောင်းတဲ့ ဈေးသည်တယောက်ပါ။ ဒါက သူ့ရဲ့ နေ့စဉ်အလုပ်။
သူတို့ဆုံးရှုံးသွားတာ လူငယ်ဘဝက စက်ဘီးတစီး၊ အဝတ်အစားတစုံ၊ ဖိနပ်တရံမဟုတ်ပါ။ ပြန်လည်အစားထိုးမရနိုင်သည့် အသက်ခန္ဓာ၊ ကိုယ်လက်အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းများပဲဖြစ်ပါသည်။ ထိုအရာများကို သူတို့စိတ်မပူပါ။ မနှမြောပါ။ သို့သော် သူတို့ အိမ်ပြန်ကြရသည့်အခါ သူတို့အမေကို ပြန်ပြောပြချိန် အဆူခံရမယ့်အရေးကိုသာ သူတို့ စိတ်ပူခဲ့ကြပါသည်။
စစ်ခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်ဟာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးသက်တမ်းကို ၄ ကြိမ်မြောက် သက်တမ်းတိုးပြီး နောက်တနေ့မှာပဲ ဦးဆောင်အလှူ့ဒါယကာဘွဲ့ခံယူကာ နေပြည်တော်မှာ မာရဝိဇယဆင်းတုတော်အနေကဇာတင်ပွဲကို မီးရှူးမီးပန်းတွေ ပစ်ဖောက်ပြီး တခမ်းတနား ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မာရဝိဇယတည်ရာ နေပြည်တော်ကနေ အထက်ကို ကားနဲ့ ၃ နာရီကျော်သာသွားရတဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်း အညာဒေသရဲ့ လက်ရှိအနေအထားကို လေ့လာကြည့်ရင် စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ဟာ ဗုဒ္ဓဘာသာကို တကယ်ပဲ ကြည်ညိုကိုးကွယ်ရဲ့လားလို့ သံသယပွားစရာရှိလာပါတယ်။
လူဦးရေ ၁၂၀၀ ကျော်ရှိသော ကန့်သတ်ကျေးရွာတွင် စစ်တပ်ထောက်ခံသူ အနည်အငယ်သာရှိသည်။ အဆိုပါတပ်ထောက်ခံသူ အနည်းငယ်ကို စစ်ကောင်စီက ပျူစောထီးသင်တန်းပေးကာ ပျူစောထီးတပ်ဖွဲ့ကို ဖွဲ့ပေးသည်။ ယင်းနောက် ကျေးရွာရှိ ကျန်သူများကိုလည်း ပျူစောထီးတပ်ဖွဲ့ထဲဝင်ရန် စစ်ကောင်စီက အတင်းအကြပ် ဖိအားပေးတာမျိုးတွေ ပြုလုပ်လာသည်။ ထိုအခါ ပျူစောထီးမလုပ်လိုသည့် ဒေါ်နွဲ့လို ရွာခံတွေဟာ ကျေးရွာတွင် မနေလိုတော့။ ယခုလိုအခွင့်ကြုံသည့် အခါ ကျေးရွာက ထွက်ပြေးဖို့ ပြင်ဆင်ကြတော့သည်။
အာဏာသိမ်းမှုကို ခုခံတွန်းလှန်တဲ့ တော်လှန်စစ်ကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဟာ တိုင်းပြည်နေရာအနှံ့ စစ်မျက်နှာတွေဖွင့်ထားလိုက်တဲ့အခါ စစ်ဆင်ရေးတွေကို ကိုင်တွယ်ရတဲ့ တိုင်းမှူး၊ တပ်မမှူးနဲ့ ကစထမှူးတွေဟာ အာဏာနဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို အရင်ကလို အရသာမခံနိုင်ကြတော့ဘဲ အထက်အောက် ဖိအားတွေနဲ့သာ ဘေးကျပ်နံကျပ်ဖြစ်ကုန်ကြပါတယ်။ လက်ရှိကာလမှာ နယ်မြေစစ်ဆင်ရေးတွေကို အဓိက ကိုင်တွယ်ရတဲ့ စစ်တိုင်းမှူး၊ ကစထမှူးတွေ မကြာခဏဆိုသလိုဖြုတ်ချခံနေရတာကြောင့် စစ်တိုင်းမှူးနေရာဟာ ကြိုးတန်းလမ်းလျှောက်ရသလိုဖြစ်နေပြီး အစားထိုးရောက်ရှိလာမယ့် တိုင်းမှူးအသစ် စစ်ဗိုလ်ချုပ်တွေအတွက်လည်း အိမ်မက်ဆိုးတခုလိုဖြစ်နေပြီလို့ CDM အသိုင်းအဝိုင်းကပြောပါတယ်။
ပြဿနာကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းမှုဟာ တော်တော်လွှဲချော်နေသလို လူထုအထင်သေးကဲ့ရဲ့စရာ၊ လူထုအယုံအကြည်မဲ့စရာ ဖြစ်စေတယ်လို့ မြင်မိတယ်။ ဒီကိစ္စကို NUG လုပ်တာ မဟုတ်တာတော့ ကျိန်းသေတယ်။ ဒါပေမဲ့ NUG မှာ လုံးလုံးတာဝန် မရှိဘူးလား၊ ဒီနေရာမှာ အပြစ်မဟုတ်ဘဲ မစ်ရှင်ဖြစ်နေရင်ရော ဘယ်လိုသဘောထားမလဲ။ ဒါမှမဟုတ် NUG က ကြိတ်ပြီးတော့ ဖြေရှင်းပေးနေကြတာလား။
မာရဝိဇယတည်ရာ နေပြည်တော်ကနေ အထက်ကို ကားနဲ့ ၃ နာရီကျော်သာသွားရတဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်း အညာဒေသရဲ့ လက်ရှိအနေအထားကို လေ့လာကြည့်ရင် စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ဟာ ဗုဒ္ဓဘာသာကို တကယ်ပဲ ကြည်ညိုကိုးကွယ်ရဲ့လားလို့ သံသယပွားစရာရှိလာပါတယ်။ ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီကနေ ၂၀၂၃ ဧပြီအထိ အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ကြောင့် စစ်ကိုင်းမှာ ဗုဒ္ဓသာသနိက အဆောက်အအုံ ၅၀ ထက်မနည်း ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ အိုင်စီဂျေက ဒီနှစ် ဇွန်မှာထုတ်ပြန်တဲ့ ‘အာဏာသိမ်းပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လွတ်လပ်စွာ ကိုးကွယ်ယုံကြည်ခွင့် ချိုးဖောက်မှု ’ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြပါတယ်။
“ဗုဒ္ဓဘာသာနိုင်ငံ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးရုပ်ပွားတော်ကြီး ထုတယ်ဘာညာဆိုပြီး ခေတ်စကားနဲ့ပြောရင် ပြည်သူလူထုကို ဂျင်းထည့်တယ်။ ဗုဒ္ဓဘာသာကို ကာကွယ်တယ်၊ မြတ်နိုးတယ်လည်း ပြောသေးတယ် သူတို့အများဆုံးဗုံးကြဲနေတာ သူတို့အများဆုံး မီးရှို့ဖျက်ဆီးနေတာ ဗုဒ္ဓဘာသာရဲ့ အဆောက်အဦတွေပဲ ဖြစ်တယ်။”
NUG MOD က မြေပြင်ဆင်းဖို့ရယ် အောက်ခြေက အသံတွေနားထောင်ဖို့ရယ်၊ တပ်ရင်းနဲ့ ပကဖ အကြား၊ တပ်ရင်းနဲ့ Local တွေအကြား ဘယ်လိုညှိနှိုင်းပေးမလဲ၊ သေချာတာကတော့ လေပေါ်ကနေ ညှိနှိုင်းပေးတာ ကတော့ ဘယ်လိုမှအဆင်မပြေနိုင်ဘူး၊ အကုန်လုံးက သေနတ်တွေ ကိုင်ထားတာမလို့။” ဟု တော်လှန်ရေး ရဲဘော်တဦးက ဆိုသည်။
အညာဒေသ စစ်ကိုင်းတိုင်းတွင် မိုးစပါးရာသီ စိုက်ပျိုးရေးလှိုင်ချိန်နှင့် နှမ်းသိမ်းချိန်အရောက် စစ်ကောင်စီက ချိန်ခါကိုက် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ အရှိန်မြှင့်လိုက်သလား ထင်ရသည်။ ဇွန်၊ ဇူလိုင်ထဲတွင် စစ်ကောင်စီ၏ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပိုပြီး ခပ်စိပ်စိပ်ဖြစ်ခဲ့သည်။ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများနှင့်အတူ စစ်ကောင်စီက ထိုးစစ်အရှိန်မြှင့်လာသည်။ တိုက်ပွဲမရှိသည့် နေရာများတွင်လည်း ရွာတိုင်းစေ့နီးပါးကို စစ်ကြောင်းထိုးသည်။ မိုးရာသီကာလ စိုက်ပျိုးရေးလှိုင်ချိန်တွင် အိုးပစ်အိမ်ပစ် ပြေးနေကြရသည်။
တိုက်ပွဲနေ့က ရန်သူ့စခန်းထဲသို့ ရဲဘော်ဗလအပါအဝင် အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်သုံးဦးက ကျန်ကာကွယ်ရေး ရဲဘော်များကို ဦးဆောင်ကာ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးရဲဘော်များက စစ်ရေးအသာစီးရယူ ထားပြီး တရစပ်ပစ်ခတ်ခဲ့ကြသည်။ စစ်ကောင်စီဘက်က ခံစစ်သက်သက်ဖြစ်နေပြီး ခံတုတ်ကျင်းအတွင်း ဝင်ပုန်းသူပုန်း၊ ထွက်ပြေးသူပြေးနှင့် ဖရိုဖရဲဖြစ်နေသည်။
သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ကလေးငယ် ၉ ဦးအနက် အသက်အငယ်ဆုံးက ၂ နှစ်အရွယ် မိန်းကလေးပါ။ မကွေးတိုင်း၊ ရေစကြိုမြို့နယ်၊ ရေလယ်ကျွန်းဒေသမှာ စစ်ကောင်စီက ပတ္တာဆိပ်ကမ်းကနေ မအူကျေးရွာဘက်ကို ဇူလိုင် ၁ ရက်မှာ ၆၀ မမ ၆ လုံးနဲ့ပစ်ခတ်လိုက်ရာ ပေါက်အူကျေးရွာက နေအိမ်ထဲမှာဆော့နေတဲ့ အသက် ၂ နှစ်အရွယ် မနှင်းရွှေရည်လင်းကို ထိမှန်ခဲ့တာပါ။
“စာသင်ကျောင်းတွေဖွင့်ထားပေမယ့် တိုက်ပွဲတွေလက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်တာကို အမြဲခံနေရတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လတလလုံးဆို ကျောင်းတွေအားလုံးနီးပါးပိတ်ထားရပြီး ၁၀ ရက်ပြည့်အောင်တောင် ကျောင်းမဖွင့်နိုင်ခဲ့ဘူး။ အညာဒေသမှာ ကလေးသူငယ်တွေရဲ့ ပညာသင်ကြားခွင့်ဆုံးရှုံးနေရတယ်” လို့ မြောင်ပညာရေးကွန်ရက် Myaung Education Networkက ကတာဝန်ရှိသူတဦးက ပြောပါတယ်။
"ရှေးလူကြီးတွေက ပြောခဲ့တော့ လွန်ဆွဲပွဲတွေလုပ်ရတယ်။ မိုးခေါင်ကျော်စွာနတ်တင်ရတယ်။ ငါးရံ့မင်းပရိတ်ရွတ်ရတယ်ဆိုတော့ လုပ်တာပေါ့။ လုပ်တာ ၄ နှစ်လောက်ရှိပြီ။ ဟိုတုန်းကတော့ လုပ်ပြီး မိုးကတန်းရွာတာပဲ အခုနှစ်တော့ မိုးကိုမရွာသေးဘူး။”
Sharing Information to the Local