"ခုဖြစ်တဲ့ရွာက ရေအရမ်းကြီးတဲ့အထဲမပါဘူး။ ထုံးစံအတိုင်း အွန်လိုင်းကနေချိတ်ဆက်ပြီး အလှူရှင် ကလာလှူတာ။ လာလှူတဲ့ဒံပေါက်ကနေ အစာအဆိပ်သင့်တာ။ ဘာကြောင့် အစာအဆိပ့်သင့် တာလည်း ဆိုတာက ဓာတ်ခွဲမှသိရမှာကိုး။"လို့ လူမှုကူညီရေးအသင်းဝင်တဦးက ပြောပါတယ်။
“အဲ့မှာရှိနေတဲ့သူ တော်တော်များများကလည်း စိတ်တွေက ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ ပုံစံမျိုးတွေ ဖြစ်တာပေါ့။ နေ့နေ့ညည လက်နက်ကြီးသံတွေ ကြားရတယ်၊ ဈေးတွေ သူတို့အိမ်တွေ မီးလောင်တာတွေ ကိုယ်တိုင် ကိုယ်ကျ မြင်နေရတယ်။ အဲ့နေရာက ကုန်းဆိုတော့ ဘယ်သူမဆိုမြင်ရတယ်။ မြို့က အောက်ချိုင့်မှာ။”လို့ လွတ်မြော က်လာသူတဦးက မြေလတ်အသံကို ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့တွေက အသင့်စောင့်ဆိုင်းပစ်ခတ်ခဲ့တာ။ ရှေ့ကကျွံလာတဲ့ ၃ ဦးကို ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်နိုင်ခဲ့ပြီး အဲ့ဒီထဲက ၁ ဦးကတော့ နေရာမှာတင်သေဆုံးသွားတယ်။ သေဆုံးတဲ့လူက ပျူစောထီးဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ကျန်တဲ့ကောင်တွေကလည်း ဒဏ်ရာရပြီးပြန်ဆုတ်သွားတယ်။”
လက်ရှိမှာ ဒေသခံတွေဟာ စားသောက်ဖို့ရိက္ခာ၊ သောက်ရေသန့်တွေ အရေးပေါ်လိုနေသလို ရေသန့်ဆေးတွေ အပါအဝင် ဆေးဝါး၊ သီးနှံမျိုးစေ့၊ ချက်ပြုတ်စားသောက်ဖို့ အိုးခွက်၊ အဝတ်အထည်၊ အိမ်သာခွက်တွေနဲ့ တိရစ္ဆာန်အစာတွေလည်း လိုအပ်နေပါတယ်။
မကွေးတိုင်း၊ ရေစကြိုမြို့နယ်၊ ဆင်မရဲကျေးရွာအရှေ့ဘက်ထိပ်ရှိ စစ်သားနဲ့ပျူစောထီးတွေ ငွေတောင်း နေတဲ့ဂိတ်ကို စက်တင်ဘာ ၁၆ ရက်မနက် ၁၀ နာရီ ၄၅ မိနစ်လောက်မှာ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ Yesagyo Revolution Group (YRG) အဖွဲ့ဆီက သိရပါတယ်။
"ရေဘေးသင့်ကျေးရွာတွေက တော်တော်များတယ်။ ကျနော်တို့ အထက်ပိုင်းမှာတင် ကျေးရွာနှစ်ဆယ်/အစိတ်ကျော်တယ်။ အောက်ပိုင်းတွေမှာလည်း ရှိသေးတယ်။ ရွာတွေက လုံးဝရေပြင်ပဲ။ တထပ်အိမ်တွေဆိုလည်း မြုပ်နေတာတွေရှိတယ်"
မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ တံတားဦးမြို့နယ်၊ တံတားဦးအဝိုင်းအနီး၊ တံတားဦး-ပုလိပ်လမ်းပေါ်မှာ ရေစီးနဲ့မျောနေတဲ့ မိသားစုတွေကိုကယ်ဖို့သွားတဲ့လှေမှောက်ပြီး ၁၉ နာရီကျော်ပျောက်ဆုံးနေပြီးမှ အသက်ရှင်လျက် ပြန်ကယ်နိုင်ခဲ့တယ်လို့ လူမှုကူညီရေးအသင်းထံက သိရပါတယ်။
“မနေ့က သွားလှူတော့ ဒေသခံအမျိုးသမီးတွေက ဒါကြီးကို မဝတ်ရဲဘူး ဒါကြီးက ဘယ်လိုကြီးတုန်းဆိုပြီးပြောတာ။ ပုံမှန်ဆိုရင် ရွာဘက်ကလူတွေဆိုတာ အတွင်းခံကို Menstruation(ဓမ္မတာ) လာတဲ့အချိန်လောက် သုံးကြတာ။”
စက်တင်ဘာ ၁၅ ရက် ညနေ ၄ နာရီခွဲမှာ မြစ်ခြေမြို့၊ မြို့မရပ်ရဲစခန်းကနေ ထွက်လာတဲ့ ရဲနဲ့ ပျူစောထီး အင်အား ၁၅ ယောက်ဝန်းကျင်က မြို့မရပ်ကွက်၊ ဈေးဟောင်းပန်းခြံနားက တိုက်အမြင့်တွေမှာ နေရာယူထားကာ အဲဒီထဲက ၆ ဦးလောက်က ပန်းခြံအနီး အရက်ဆိုင်တွေနဲ့ ဈေးဆိုင်တွေကိုဖောက်ကာ အရက်သောက်နေတဲ့အချိန် ဒေသခံကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်းတပ်တွေက ဝင်ရောက်ပစ်ခတ်ခဲ့တာလို့ ဒေါင်းရင်သွေး ပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့ ခေါင်းဆောင်က ပြောပါတယ်။
လက်ရှိမှာ ရေပြန်ကျသွားပြီး ကူညီကယ်ဆယ်ရေးတွေကို ပရဟိတအသင်းတွေ့နဲ့ သက်ဆိုင်ရာနယ်မြေခံအဖွဲ့တွေက လုပ်ကိုင်နေကြပေမယ့် ဆေးဝါးနဲ့ စားစရာတွေလိုအပ်နေတယ်လို့ ရေဘေးကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ဆောင်နေတဲ့ ပရဟိတသမားတဦးက ပြောပါတယ်။
စက်တင်ဘာ ၁၃ ရက် မနက် ၈ နာရီခွဲက စစ်ရှောင်အိမ်ထောင်စု ၂၀၀ စုကို ၁ အိမ်ထောင်ကို ငါးခြောက် ၁၀ သား၊ ဆား ၅၀ သား၊ လက်ဖက် ၁ ထုပ်၊ ပဲပြား ၁ ဗူး၊ ကြာဇံအထုပ်သေး ၁ ထုပ် လှူဒါန်းခဲ့တယ်လို့ ကောလင်းပြည်သူမှပြည်သူသို့ တာဝန်ခံ ကိုသဲကြီးက ပြောပါတယ်။
" ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်နေရင်း ကားပေါ်ကပြုတ်ကျတာ။ ကျန်တဲ့အဖွဲ့သားတွေက ချက်ချင်းလိုက်ဆယ်ကြတာ။ သူကျတာက ၂ နာရီလောက် ကျသွားတာ။ ပြန်ဆယ်ရတဲ့အချိန်က ၃ နာရီကျော်လောက် ရှိနေပြီ။ မျောသွားတာကို အမြန်လိုက်ဆယ်ကြတာပဲ။ ဆယ်ရတဲ့အချိန်မှာတော့ သေဆုံးနေပြီ။"
“လေယာဉ်က ပထမတကြိမ်ဝဲတယ်၊ နောက်တကြိမ်ကျမှ ဗုံးကြဲသွားတာ။ အဲ့ဒီနားဝန်းကျင်က ပြည်သူတွေရှောင်လိုက်နိုင်တယ်။ ဘုန်းကြီးကျောင်းဆောင်နဲ့ စေတီပျက်စီးတယ်။ ပြည်သူ့နေအိမ် ၃ လုံး အမိုးအကာတွေ လန်ထွက်သွားတယ်”
"ဒါက စကစဘက်ကနေ တော်လှန်ရေးကို ပုံဖျက်တဲ့ပုံစံမျိုးပါ။ ကျနော်တို့ မန္တလေးခရိုင်ကနေ စာထုတ်တောင်းခံတာမျိုးမရှိပါဘူး "
"တနေရာရာမှာ သတ်ပြီး လာပစ်ထားပုံရတယ်။ ပုံစံအရက သာမာန်သေတဲ့ပုံစံတော့ မဟုတ်ဘူး။ ညဦးပိုင်းလောက်ကတည်းက သေဆုံးထားတဲ့အခြေအနေ ရှိလောက်တယ်။"
Sharing Information to the Local