"မိုးနဲ့ဆောင်းကတော့ ရေကန်တွေက ရေနဲ့သုံးကြတယ်။ ခုကျတော့ ရေခမ်းလာပြီ။ ရွာမှာရှိတဲ့ စက်ရေတွင်းတလုံးကရေတင်ဖို့ ဒီဇယ်သုံးရတယ်။ ရေရှည်ကျတော့ ကုန်ကျစရိတ်နဲ့ ရေပြန်ရတာက မကာမိတော့ အဆင်မပြေတော့ဘူး။ အဲတော့ လူပဲ အပင်ပန်းခံပြီး ရေခပ်ရတော့တယ်"
"ယာဥ်ပေါ်မှာ ယာဥ်မောင်းရယ် အမျိုးသမီး ၂ ဦးရယ် ပါတယ်။ ယာဥ်မောင်းက ဆေးလိပ်သောက်လို့ မီးပွားက စက္ကူတွေပေါ် ကျသွားရာကနေ မီးလောင်တာ။ စက္ကူမီးလောင်တာကို လန့်ပြီး ကားမောင်းနေတဲ့အချိန်မှာပဲ ကောင်မလေးက ကားပေါ်ကနေ ခုန်ချလိုက်တာ။ စက္ကူတွေ မီးလောင်တာကိုတော့ လမ်းသွားလမ်းလာတွေက ကားပေါ်ကနေ ဆွဲချပြီး ငြိမ်းသတ်ပေးလိုက်လို့ ငြိမ်းသွားတယ်။ ကားမီးလောင်တာ မဟုတ်ပါဘူး"
"သူတို့လာတဲ့အချိန် အလုပ်တွေ သွားနေကြလို့ မရှိကြတာ များတယ်။ ၁၀ ယောက်လောက်ပဲ သွားတာ။ အဲဒါကို ရောက်တာနဲ့ ချက်ချင်း ချေးငွေဆပ်။ မဆပ်နိုင်တဲ့သူတွေကို ထော်လာဂျီပေါ်တင်ပြီး ဖမ်းသွားတာ။ ငွေချက်ချင်း မပေးနိုင်တဲ့သူ ၇ ယောက် ပါသွားတယ်။ အခြားရွာကသူတွေကိုလည်း ရှေ့ရက်တွေမှာ အဲလိုပဲလုပ်ပြီး ဖမ်းဆီးထားတာမျိုးလည်း ရှိတယ်"
"သူတို့ဖမ်းဆီးခံရပြီး ပျောက်နေတာတနယ်လုံးနီးပါး သိကြတယ်။ မနေ့ကကျတော့ တောထဲသွားတဲ့ ပြည်သူတဦးက တွေ့ပြီး အကြောင်းကြားလို့ မိသားစုဝင်တွေက သွားကြည့်ကြတာ။ ဟိုရောက်တော့ ကြွင်းကျန်ရစ်တဲ့ပစ္စည်းတွေ တွေ့ရလို့ သူတို့ဆိုတာအတည်ပြုလို့ရခဲ့တာ။ ကျန်ရှိတဲ့ အပိုင်းအစတွေကိုတော့ မိသားစုဝင်တွေက ပြန်သယ်လာပြီး"
"မနေ့မနက်က ချပ်ကြီးက ပျူနဲ့စကစတွေက တပ်ကုန်းဘက်ကနေ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ရမ်းသမ်းပစ်လို့ လက်နက်ကြီးတွေက ပင့်သာကြီးရွာထဲကို ကျပြီး လူထိခိုက်သေဆုံးတာရှိတယ်။ ညဘက်လည်းကျကော သူတို့ဘက်က လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ထပ်ပြီး ရမ်းသမ်းပစ်နေလို့ ဒီဘက်က အဖွဲ့တွေကလည်း သွားပစ်တာ။ အဲဒီချိန်မှာ စကစ ဘက်ကပစ်တဲ့ လက်နက်ကြီးအချို့က ချပ်သင်းရွာထဲကျပြီး နေအိမ်အချို့ မီးလောင်ရာကနေ မီးတွေကူးပြီး တော်တော်များများလောင်သွားတာ"
"သူတို့က အဲနေရာမှာ အမြဲတမ်းစစ်ဆေးရေးဂိတ်ဆိုပြီး ဖွင့်ထားတာ မဟုတ်ဘူး။ သူတို့ငွေလိုတဲ့အခါကျရင် လာတယ်။ အဲနေရာက သစ်ပင်အောက်ကနေ လမ်းသွားလမ်းလာတွေကို စစ်တယ်။ ငွေတောင်းတယ်။ ဒီနေ့မှာ သူတို့ ငွေလာတောင်းမယ်ဆိုတာ သတင်းအတိအကျရလို့ ဒရုန်းနဲ့တိုက်ခိုက်ခဲ့တာ။ ထိခိုက်သေဆုံးအခြေနေကတော့ သေချာစောင့်ကြည့်ခဲ့လို့ သိရတာပါ"
"ခုဆို ကျနော်တို့ဘက်ခြမ်းက ရွာတွေမှာ နှစ်ချီပြီး စစ်ဘေးရှောင်နေရတဲ့သူတွေ ရှိတယ်။ ရေရှည်ကျတော့ သူများနေရာမှာ နေရတာ အဆင်မပြေတော့လို့ လာအကူအညီတောင်းတော့ လွတ်တဲ့နေရာလေးမှာ စီစဥ်ဆောက်လုပ်ပေးဖြစ်တယ်။ ခုလုပ်ပေးခဲ့သလောက်က စစ်ဘေးရှောင်နေသူအားလုံးအတွက် မလုပ်ပေးနိုင်သေးဘူး။ ကျနော်တို့ဆီကို အကူအညီ လာတောင်းတဲ့သူတွေလောက်ပဲ လုပ်ပေးနိုင်သေးတယ်"
"၂ နေရာကိုတော့ သိမ်းပိုက်မီးရှို့နိုင်ခဲ့တယ်။ ၂ နေရာကတော့ နယ်မြေအခြေနေအရ အပြီးသိမ်းနိုင်တာမျိုးတော့ မရှိဘူး။ စကစဘက်ကတော့ သူတို့စခန်း တိုက်ခံရလို့ လေယာဥ်တွေနဲ့ ကရင်ရွာတွေကို ဦးတည်တိုက်ခိုက်လို့ ဒေသခံတွေထွက်ပြေးနေရတာတော့ရှိတယ်။ ဘယ်လောက်ထိ ပြေးနေရတယ်ဆိုတာကတော့ မသိရသေးဘူး"လို့ မြေပြင်နဲ့နီးစပ်တဲ့ PDF အဖွဲ့ဝင်တဦးကပြောပါတယ်။
"၂၀ ရက်နေ့က ဖမ်းခံရတဲ့ ရွာသားက သူ့ဦးလေး နာရေးမှာ လာတဲ့ ဧည့်သည်တွေ ညအိပ်ဖို့ ဧည့်စာရင်းသွားတိုင်ချိန်မှာ ဖမ်းခံရတာ။ ကျန်တဲ့ ၃ ယောက်ကိုတော့ နေအိမ်တွေမှာ စကစ တပ်သားတွေက လာဖမ်းသွားတာ။ ဒီမနက်ထိတော့ ပြန်မလွတ်လာသေးဘူး။ ကျန်တဲ့မိသားစုဝင်တွေလည်း စိုးရိမ်နေရတယ်" လို့ ပြောပါတယ်။
"ပျူနဲ့စစ်သားတွေမရှိချိန် သူတို့ကင်းပုန်းဝပ်တဲ့ဇရပ်မှာ မိုင်းထောင်ထားတာ၊ ရွာလည်မှာ ပိုက်ဆံတွေကောက်ပြီး နေပူလို့ ဇရပ်ကို ပြန်နားတော့ မိုင်းဆွဲလိုက်တာ ၈ ယောက် သေတယ်။ မိုင်းရှာဖို့ထပ်လာတဲ့ စစ်သားတွေကို နောက်တကြိမ် မိုင်းထပ်ဆွဲတော့ ၄ ယောက် သေတယ်။ ဒဏ်ရာရတဲ့သူတွေလည်း ရှိတယ်”
"သူက အရင်ကတည်းက စရဖ အတွက် သတင်းပေးလုပ်နေတာ။ သူနေတာက မြို့အထွက် ဆည်မြောင်းရုံးအရှေ့နားမှာ နေတာ။ စစ်တပ်အာဏာမသိမ်းခင်ကတည်းက သတင်းပေးလုပ်လာတာ။ အဲဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး လာလုပ်သွားတာနေမယ်။ နေအိမ်ရှေ့မှာပဲ ပစ်သတ်သွားတာ။ နာမည်ခေါ်ထုတ်ပြီး အိမ်ရှေ့ထွက်ချိန်မှာပဲ ပစ်သွားတာ"
"ပူလို့ အမျိုးသားတွေက ကြိုက်သလိုနေလို့ရပေမယ့် အမျိုးသမီးရဲဘော်တွေကျတော့ သူတို့လိုနေလို့ မသင့်တော်ဘူးလေနော်။ အိမ်မှာကျ ကြိုက်သလို ဝတ်စားနေလို့ရပေမယ့် ခုက အမျိုးသားတွေနဲ့ဆိုတော့ မရဘူးလေ။ ကျန်းမာရေးကိစ္စသွားတာက အစ ခုလိုရာသီနဲ့က အဆင်မပြေဘူး။ ရေသောက်ရင်တောင် ရေပူတွေ သောက်နေရသလိုကို ဖြစ်နေတာ။ ခုလိုအပူရှိန်ပြင်းချိန်က အမျိုးသမီးရဲဘော်တွေအတွက်က တော်တော်လေး ခက်ခက်ခဲခဲဖြတ်သန်းနေရတယ်"
"စစ်ရှောင်စခန်းကနည်းပြီး လူအရေအတွက်ကများတော့ တနေရာတည်းမှာ လူ ၁၀၀ ကျော်၊ ၂၀၀ လောက် စုပြုံနေရတာဆိုတော့ အပူဒဏ်ကို တော်တော်လေး ခံရတယ်။ လူအများကြီးနဲ့ ရောနေရတာဆိုတော့ လေဝင်လေထွက် မကောင်းတာနဲ့ လူအနံ့အသက်တွေနဲ့ဆိုတော့ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေက ရှိလာတယ်။ အိမ်သာဆိုလည်း လူအများကြီး သုံးတာဆိုတော့ ရောဂါတွေက ဖြစ်လာတယ်"
"သူက အဖော်တွေနဲ့ ဆိုင်ရဲ့ဝင်ပေါက်နားလောက်က ခုံမှာထိုင်ပြီး လက်ဖက်ရည်သောက်နေချိန် လာဝင်ပစ်သွားတာလို့တော့ သိရတယ်။ သူက ခု စကစအာဏာသိမ်းမှ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဖြစ်လာသူလို့တော့ သိရတယ်။ စကစခန့် အုပ်ကြီးဆိုတော့ စကစ ခိုင်းတာတွေတော့ လုပ်ပေးရမှာပေါ့"
"အိမ်ရှင်က အရက်သောက်များပြီး စိတ်ကမမှန်ဘူး ဖြစ်နေတာ။ ဒီမနက်မှာ အိမ်ကအဝတ်တွေယူပြီး အိမ်ထဲမှာ မီးပုံရှို့တာ။ လူကလည်း အရက်ကြောင့် စိတ်ကျန်းမာရေးမကောင်းတဲ့အပြင် အောက်ပိုင်းကလည်း သိပ်မသန်တော့ မီးလောင်ချိန်ပြေးမရဘဲ လူပါ မီးထဲပါသွားတာ"
Sharing Information to the Local