ပေါင်းတည်စွယ်တော်ပွဲ ကျင်းပဖို့ စီစဥ်နေတဲ့ ဘုရားဝန်းထဲ ဗုံးပေါက်ကွဲ
"စွယ်တော်လှည့်ကာနီး ဆင်ကြီးဦးတိုက်တဲ့ညောင်ပင်ကြီးနားမှာ ပေါက်ကွဲတာ၊ အသံကတော့အကျယ်ကြီးပဲ အိမ်တွေတောင် တုန်သွားတယ်"လို့ အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းနီးစပ်သူတဦးက ပြောပါတယ်။
"စွယ်တော်လှည့်ကာနီး ဆင်ကြီးဦးတိုက်တဲ့ညောင်ပင်ကြီးနားမှာ ပေါက်ကွဲတာ၊ အသံကတော့အကျယ်ကြီးပဲ အိမ်တွေတောင် တုန်သွားတယ်"လို့ အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းနီးစပ်သူတဦးက ပြောပါတယ်။
“သတင်းအရဖမ်းဆီးတာဆိုပြီး ရွာသားတွေကို လက်ကိုကြိုးချည်ပြီး ညောင်ဦးမြို့ကိုဖမ်းသွားတာ၊ နေ့လယ် ၁ နာရီခွဲလောက်ရောက်မှ အယောက် ၂၀ လောက်ကို ပြန်လွှတ်ပြီး ကျန်တဲ့သူတွေကို ဆက်ဖမ်းထားတာ ခုထိမလွှတ်သေးဘူး'' လို့ ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။
“ရေတာရှည်ကနေဈေးဝယ်ပြီး ဆိုင်ကယ်တစီး ၂ ယောက်စီးပြန်လာတာကို စစ်တပ်ကကင်းပုန်းဝပ်နေရင်းနဲ့ သေနတ်နဲ့ပစ်တာ မှာ ၂ ယောက်စလုံးခြေထောက်တွေ လက်တွေကိုကျည်ထိတာ" လို့ Daung Minn Thar အဖွဲ့ရဲ့ ဘဏ္ဍာရေးနဲ့ထောက်ပို့တာဝန်ခံ ကိုဒေါင်းဖြူက ပြောပါတယ်။
မနှစ်က ကြံတတန်လျှင် ၇၅,၀၀၀ ကျပ် ဈေးပေးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနှစ်မှာ ကြံတတန် ကျပ် ၁ သိန်းတိုးမြှင့်ပေးထားတာ မှန်သော်လည်း လက်ရှိမှာ လုပ်သားစရိတ်၊ ထွန်ယက်ခနဲ့ မြေဩဇာဈေးနှုန်းတွေဟာ အဆမတန်မြင့်တက်နေတာဖြစ်တာကြောင့် ဒီနှစ်အတွက် ကြံတတန်လျှင် ကျပ် ၁၃၀,၀၀၀ နဲ့ ၁၅၀,၀၀၀ ဝန်းကျင်ဈေးရမှသာ ကြံစိုက်တောင်သူတွေ တွက်ခြေကိုက်နိုင်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
"ငရုတ်မျိုးထုပ်တို့ အားဆေးတို့ကို ဈေးကြီးပေးဝယ်ရတာ။ လုပ်အားခလည်း ဈေးကြီးပေးငှားရ ခူးရပြီး ကိုယ်ရောင်းရမယ့်အချိန်ကျမှ ဈေးကျသွားတာ လုပ်အားခတွေ အချိန်တွေရှုံးတယ်။ နောက်ရက်ဈေးထပ်ကျအုံးမယ်လို့တောင် ကြားနေရတယ်”
"စွယ်တော်ပွဲကလုပ်မှာကမှန်တယ်။ စစ်ကောင်စီကလိုလားတယ်။ ဒါပေမယ့်သူတို့က လုံခြုံရေးတာဝန်မယူနိုင်လို့ လှည့်လည်ပွဲမလုပ်ဘဲ အကျဉ်းချုံးပြီး ပူဇော်ပွဲပဲ ဘုရားထဲလုပ်မှာ"
မဖြိုးဖြိုးဟာ သူနာပြုအလုပ်ကိုစွန့်လွှတ်ပြီး CDM လုပ်ကာ ပုလဲနယ်ထဲမှာ ၂ နှစ်နီးပါး နေထိုင်ခဲ့ရင်း ယင်းမာပင်ခရိုင်၊ အမှတ်၁၂ တပ်ရင်းထဲကို ရောက်ရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ တော်လှန်ရေးမှာ တတ်နိုင်တဲ့ဘက်က ပါဝင်ဖို့ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပေမယ့် မိဘတွေကခွင့်မပြုခဲ့လို့ အိမ်ကနေခိုးထွက်လာခဲ့ရတဲ့ မဖြိုးဖြိုးကို မြေလတ်အသံက ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
ကတုံးဟာ အဒေါ်အရင်းဖြစ်တဲ့ ကလေးအမေကို ၈ နှစ်ကြာလက်ထပ်ပေါင်းသင်းပြီး ၂၀၂၂ ဇန်နဝါရီ ၇ ရက်က မိန်းမကိုသတ်ကာ အလောင်းဖျောက်မြေမြှုပ်ပြီး မယားပါသမီး(မောင်နှမတဝမ်းကွဲတော်စပ်သူ)ကို အဓမ္မပြုကျင့် လည်ပင်းညှစ်သတ်ပြီး နေအိမ်တဲကို မီးရှို့မှုတွေ ကျူးလွန်ခဲ့တာကြောင့် အခုလို လည်ပင်းကြိုးကွင်းစွပ်သတ်ဖို့ အမိန့်ချမှတ်ခဲ့တာလို့ ဖြူးမြို့မရဲစခန်းနဲ့ နီးစပ်သူတဦးက ပြောပါတယ်။
“ အခုအကြိမ်က ဒုတိယမြောက်လှူဒါန်းခဲ့တာပါ။ သူတို့နေတဲ့နေရာအရောက်သွားရောက်လှူဒါန်းခဲ့တာပါ။ သူတို့စစ်ရှောင်နေကြတာ အချို့က တနှစ်ကျော်ကြာသူတွေလည်း ရှိသလို အချို့က တနှစ်မကျော်သေးဘူး "
“ဘဲကန်ကြီး(အေးချမ်းသာယာကန်တော်မင်္ဂလာ)က ဘုရားကျောင်းဆောင်နဲ့ ရေကန်တပတ်လည်ကို သွယ်တန်းထားတဲ့ လျှပ်စစ်ကြိုးတွေကို မနေ့ည (ဩဂုတ် ၃၁ ရက်)က ခိုးယူသွားတာပါ။ ၉ ရက်အတွင်းမှာကို မြို့ပေါ်မှာမီးကြိုးဖြတ်ခိုးခံရတာ ၃ ကြိမ်ထက်မနည်းရှိသွားပြီ။ လူမနေတဲ့အိမ်တွေကမီးကြိုးတွေလည်း ဖြုတ်ခိုးခံရတာတွေရှိသေးတယ်"
“အခုလကုန်ရက်က ထောင်ဝင်စာသွားပို့မှ ကန့်သတ်တာကိုသိတာ၊ တလစာကြော်လှော်ပြီးယူသွားတာ အကုန်မပို့ရလို့ ပြန်ယူလာရတယ်၊ အရင်လိုလည်း အသားဟင်းကို ပလပ်စတစ်ဗူးနဲ့ထည့်လို့မရတော့ဘူး၊ ကြွတ်ကြွတ်အိတ်နဲ့ပဲ ထည့်ပေးရတော့တယ်၊ ဆေးဝါးသွင်းခွင့်လည်းမရဘူး၊ အကုန်စစ်ဆေးနေတာ" လို့ ပဲခူးတိုင်းအတွင်းက အကျဉ်းသား ၁ ဦးရဲ့မိသားစုဝင်အမျိုးသမီး ၁ ဦးက ပြောပါတယ်။
"မနက် ၁၁ နာရီလောက်ကတည်းက မိုးကလည်းရွာထားတော့ ရွှံ့တွေဗွက်တွေထဲ တိမ်းရှောင်ရတာပါ။ အခုညတော့ မိုးကစဲသွားပြီ။ စစ်ရှောင်တွေကတော့ လယ်ကွင်းတွေ၊ ကန်သင်းတွေနဲ့ သစ်ပင်ရိပ်အောက်တွေမှာပဲ"
ဗိုလ်ကြီးတင်မျိုးအောင်ကို အုတ်ဖိုမြို့နယ်၊ အေးမြသာယာမြို့သစ်မှာ ဒီမနက် ၁၀ နာရီခွဲလောက်က အရပ်ဝတ်နဲ့ ဆိုင်ကယ်မောင်းပြန်လာချိန် သေနတ်နဲ့ပစ်ခတ်ခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။
စစ်ကြောင်းဟာ ချင်မြစ်ကျင်းရွာမှာ ညအိပ်ပြီး မနေ့မနက်အစောပိုင်းမှာ သရက်ခေါင်းရွာကို ထွက်လာလို့ ဒေသခံတွေတိမ်းရှောင်ခဲ့ရသလို ညနေပိုင်းမှာတော့ အဲဒီရွာကနေ ဘုတ်ကုန်းကျေးရွာဘက်ကို ဦးတည်စစ်ကြောင်းထိုးလာတဲ့အတွက် ထပ်မံတိမ်းရှောင်ရတာလို့ သိရပါတယ်။
"အင်းဖျားရွာက ချမ်းသာတဲ့အိမ်တွေကို တအိမ်တက်ဆင်းပစ္စည်းတွေ ခိုးယူနေတာကို ကျနော်တို့ ပူးပေါင်းအဖွဲ့က တိုက်ခိုက်ခဲ့တာမှာ စစ်**တွေ **ပြေး ပြေးရင်း ပစ္စည်းတွေကျန်ခဲ့တာ" လို့ ချိုမိုင်မိုင် တော်လှန်ရေးအင်အားစုမှ ရဲဘော်မောင်တူး က ပြောပါတယ်။