Sharing Information to the Local
မစ်ဒယ်ဝိတ်ချန်ပီယံလုပွဲဆီသို့ အောင်လအန်ဆန်းရဲ့ တကျော့ပြန်ခရီး (အားကစားဆောင်းပါး)
အာဒိုဂန်ကို ၃ ချီမှာ ပွဲသိမ်းမယ်လို့ ကြုံးဝါးထားတဲ့ အောင်လအန်ဆန်းက “ဒီပွဲမှာ နပန်းပိုင်းကော ထိုးလုံး သတ်ကွက်ပါ ကျနော့်ဘက်က အကြမ်းစားဖြစ်နေဖို့ လိုတယ်”လို့ ပြောထားပါတယ်။
ဆောင်းပါး
တကျော့ပြန်တိုက်ပွဲတွေနဲ့ ရခိုင်ရိုးမပေါ်က အထီးကျန်တောင်ကုတ်ကားလမ်း (သတင်းဆောင်းပါး)
၂၀၂၃ နှစ်လယ်ကနေစပြီးတော့ အာရက္ခတပ်တော် (AA)ရဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ထိုးစစ်တွေနဲ့ ဆက်တိုက်ဆိုသလို မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲတွေမှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေဟာ ရခိုင်ပြည်နယ်နေရာအများအပြားမှာ အရေးနိမ့်ဆုတ်ခွါခဲ့ရပြီးတဲ့နောက် နိုဝင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့မှာ ရခိုင်ပြည်နယ်ကို ဆက်သွယ်ထားတဲ့ လမ်း ၃ လမ်းစလုံးကို သွားလာလို့မရအောင် လုံးဝပိတ်လိုက်တာပါ။
၃၆ နှစ်ပြည့်နှစ်ပတ်လည်နဲ့ တောက်ပနေဆဲ ၈၈၈၈
၃၆ နှစ်ပြည့်တဲ့ ဒီနေ့ထိတိုင် “ ရှစ်ဆယ့်ရှစ် “ လို့ ဆိုလိုက်ရင်၊ “ ရှစ်ဆယ့်ရှစ် ကျောင်းသား” လို့ ပြောလိုက် ရင်၊ “ ရှစ်ဆယ့်ရှစ် တုန်းက ” လို့ မိတ်ဆက်လိုက်ရင် တန်ဖိုးတခုက ရှိနေတုန်း။ ၈၈ ဆိုတဲ့စကားလုံးဟာ လတ် ဆတ်နေတုန်းပဲ။
ကတုတ်ကျင်းနက်နက်တူးထားတဲ့ ပြင်ဦးလွင်က စစ်တပ်ခံစစ်နဲ့ မြို့ကိုစွန့်ခွာနေတဲ့ တပ်မိသားစုဝင်တွေ (ဆောင်းပါး)
ပြင်ဦးလွင်ရှိ စစ်ကောင်စီတပ်တွေအတွင်းမှာတော့ လက်ရှိတိုက်ပွဲသတင်းတွေ ထွက်ပေါ်နေတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ထူးထူးခြားခြားအမိန့်ချမှတ်တာမျိုးမရှိသေးဘဲ အရင် ၁၀၂၇ ပထမလှိုင်းကာလက ညွှန်ကြားချက်ဖြစ်တဲ့ “ကတုတ်ကျင်းနက်နက်တူးဖို့” သာ လုပ်ဆောင်နေရတယ်လို့ ပြင်ဦးလွင်ရှိ စစ်ဗိုလ်တဦးက ပြောပါတယ်။
ရခိုင်စစ်ပွဲအတွင်းက ခရီးသည် (ခရီးသွားဆောင်းပါး) အပိုင်း (၁)
စစ်သားတဦးက ကျနော့်ရဲ့ ဖုန်းနဲ့ မှတ်ပုံတင်ကဒ်ကို ယူပြီးစစ်တယ်။ စစ်သားက “ခင်ဗျား စစ်တွေကို ဘာလုပ်ဖို့သွားလဲ” ဆိုပြီး မေးရင်း ကျနော့် လက်ကိုင်ဖုန်းထဲက ဓာတ်ပုံတွေကို တပုံချင်းစီး ကြည့်ပါတယ်။ ဓာတ်ပုံတွေကို တပုံချင်ရွှေ့ကာ စစ်ကြည့်နေတဲ့ စစ်သားက “မင်း ငါ့အနားကိုလာခဲ့” လို့ ဆိုတယ်။ ကျနော်ကလည်း စစ်သားအနီးကိုသွားပြီး ဘေးချင်းကပ်ကာ ရပ်လိုက်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ စစ်သားက ဖုန်းကို ကျနော့်မျက်နှာအနီးကိုကပ်ပြပြီး “ဒါ မင်းရိုက်ထားတဲ့ပုံလား” လို့ အသံတိုးတိုးနဲ့ မေးလိုက်ပါတယ်။ စစ်သားပြတဲ့ဓာတ်ပုံကို ကြည့်လိုက်တော့....
စစ်ဘေးရှောင်မိသားတစ်စုရဲ့ စစ်ရှောင်ဒုက္ခအတွေ့အကြုံများ (ဆောင်းပါး)
အသက်ဘေးကလွတ်ဖို့ ရွာကိုစွန့်ခွာရပြီဖြစ်တဲ့ မမီးငယ်ဟာ အသက် ၆၀ ကျော် မိခင်ကို ဆိုင်ကယ်အနောက်မှာတင်ကာ သူရင်ခွင်နဲ့ ဆိုင်ကယ်လက်ကိုင်ကြားထဲမှာ ငါးနှစ်အရွယ်သမီးငယ်ကို ခွတင်လိုက်ပါတယ်။ တခြားဆိုင်ကယ်တစ်စီးမှာတော့ အသက် ၁၄ နှစ်အရွယ် သူ့သားကြီးက ဆိုင်ကယ်မောင်းပြီး ၁၀ နှစ်အရွယ် သူ့သားငယ်က နောက်ကထိုင်ကာ ဗုံးသံ၊ သေနတ်သံတွေ ဟိန်းဟိန်းညံနေတဲ့ သူတို့ရွာကို တခြားသူတွေနည်းတူ စွန့်ခွာခဲ့ကြပါတော့တယ်။
အသက်နဲ့ ပိုင်ဆိုင်သမျှရင်းပြီး ရပ်တည်နေကြတဲ့ အညာက LPDF တွေရဲ့ တော်လှန်ရေးခရီးရှည် (ဆောင်းပါး)
“တော်လှန်ရေး မြန်မြန်ပြီးချင်လို့ လုပ်လိုက်တာပဲ၊ ရောင်းတာများဆို ဘာမှကို မရှိတော့ဘူး”
စစ်ကောင်စီက ဖျက်ဆီးဖို့ကြိုးစားနေတဲ့ ရခိုင်ပြည်က လူမျိုး/ဘာသာ ငြိမ်းချမ်းရေး (ဆောင်းပါး)
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ နယ်မြေအများအပြား လက်လွတ်ဆုံးရှုံးခဲ့ရတဲ့ စစ်ကောင်စီဟာ ရခိုင်နဲ့ ဘင်္ဂါလီ/ရိုဟင်ဂျာတွေကြားက တိုးတက်ကောင်းမွန်လာတဲ့ဆက်ဆံရေးကို ထိခိုက်ပျက်စီးစေပြီး လူမျိုးရေးပဋိပက္ခဖြစ်အောင် တမင်ဖန်တီးတာဖြစ်တယ်လို့ ဒေသခံပြည်သူတွေ၊ ရခိုင်အရေးစောင့်ကြည့်လေ့လာသူတွေက ဆိုပါတယ်။
ရက်စက်မှုအပေါင်း သရဖူဆောင်းခဲ့သူ ရေတော်မောင်နိုင် (ရုပ်ပုံလွှာ)
စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီး ၃ နှစ်ကျော်ကာလအတွင်း စဉ့်ကူးမြို့နယ်တောင်ပိုင်း၌ အသက် ၇၀ ကျော်အရွယ် ပျူစောထီးခေါင်းဆောင် ရေတော်မောင်နိုင်သည် လူသတ်အလောင်းဖျောက်မှု၊ ဓားပြမှု၊ ပြန်ပေးဆွဲ ခြိမ်းခြောက်မှု၊ နေအိမ်မီးရှို့မှုများအပါအဝင် လူသတ်မုဒိမ်းမှုပေါင်းများစွာကို ကျူးလွန်ခဲ့သည်ဟု ဒေသခံများက ပြောကြသလို ၎င်းကိုယ်တိုင်လည်း ဝန်ခံထားသည်။
ကုန်ဈေးနှုန်းဒဏ် ဖိနှိပ်ခံနေရတဲ့ စက်ရုံအလုပ်သမားများဘဝ
“အခု ရွှေဈေး၊ ဒေါ်လာဈေးတွေအရဆိုရင် အလုပ်သမားရဲ့အခြေခံလစာဟာ တစ်ရက် (ကျပ်)တစ်သောင်းခွဲလောက် သတ်မှတ်မှသင့်မယ်။ တစ်သောင်းခွဲသတ်မှတ်မှ ငွေလဲနှုန်းနဲ့ကြည့်ရင် သုံးဒေါ်လာစွန်းစွန်းပဲ ရှိပါတယ်။ ဖြစ်သင့်တာကတော့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တို့၊ လာအိုတို့ နှုန်းလောက်ဖြစ်သင့်တာပေါ့”
မှီခိုအမည်တပ်ခံထားရသော အိမ်ထောင်ဦးစီးများ (အက်ဆေး)
“ကျမ နာမည်ထည့်လိုက် ဦးလေး၊ အိမ်မှာ ကျမ အိမ်ထောင်ဦးစီးပါ” ဆိုတော့ သူက ရယ်ကျဲကျဲနဲ့ ကျမကို ပြန်ကြည့်တယ်။ မြန်မာပြည်မှာ အိမ်ထောင်ဦးစီးဆိုတာ ယောက်ျားတွေဖြစ်ရမယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်က သူ့အပြုံးထဲမှာ အပြည့်အဝရောနှောပါဝင်နေတာကို သူ့မျက်နှာအမူအယာပေါ်မှာ ကျမကောင်းကောင်း ဖတ်မိပါတယ်။
နှစ်ပူ၊ သုံးပူဆင့်နေသည့် အညာပြည်သူများ၏ သယ်ယူပို့ဆောင်စရိတ် (အတွေးအမြင်)
ပခုက္ကူနှင့် ပေါက်ကြား ခရီးတဝက် မိုင် ၂၀ အကွာအဝေးရှိ ကမ္မကိုသွားလျှင်ပင် လူတဦး လျှင် ကျပ် ၈၀၀၀ မှ ၁၀၀၀၀ ကျပ်အထိ ပေးနေရပြီး ကုန်ပစ္စည်းသယ်ယူခ ဆန် ၁၀၈ ပေါင်အိတ် တအိတ်လျှင် ကျပ် ၅၀၀၀ မှ ၆၀၀၀ ကျပ်၊ ပဲမျိုးစုံ ၂၅ ပိဿာအိတ် တအိတ် ၂၅၀၀- ၃၅၀၀ ကျပ်၊ ကြက်သွန်နီတပိဿာ ၁၀၀-၁၅၀ ကျပ်ဝန်းကျင်၊ ဓာတ်ဆီ ဒီဇယ်တပေပါကို ၂၅၀၀၀-၃၀၀၀၀ ကျပ်၊ စားအုန်းဆီ ၁၀ ပိဿာ တပုံးကို ၂၅၀၀-၃၀၀၀ ကျပ်၊ အထွေထွေကုန် တပေပတ်လည် ဂျပ်ဖာပုံးတပုံး ၁၅၀၀-၂၀၀၀ ကျပ် စသဖြင့်ပေးရကြောင်း ဒေသခံပြည်သူများက ပြောသည်။
"ဗူးခွံကောက်ရငွေနဲ့ကုန်ကြမ်းဝယ် ခြင်းတောင်းရက်ရောင်းရင်း ဘဝကိုကျော်ဖြတ်နေတဲ့ စစ်ရှောင်မိသားစု" (လူမှုဘဝ)
“တသက်နဲ့တကိုယ် ဒီလိုဗူးခွံကောက်စားရမယ်လို့ တွေးတောင်မတွေးဖူးဘူး။ အခုမှ ဗူးခွံကောက်စားရတဲ့ဘဝကိုရောက်တာ။ ဗူးခွံကောက်စားရတာလည်း ကိုယ်သိတဲ့အတိုင်းမဟုတ်တော့ အဆင်မပြေဘူးလေ။”
မဟာလူမျိုးကြီးဝါဒစစ်တပ်အောက် နေပြည်တော်အကျယ်ချုပ်နဲ့အဆုံးသတ်သွားတဲ့ ကရင်စစ်ဗိုလ်ချုပ် (ရုပ်ပုံလွှာ)
“ အရံအင်အားဆိုတာ စစ်ဗိုလ်ချုပ်တွေရဲ့ သင်္ချိုင်းပဲပေါ့။ ဘာလုပ်ပိုင်ခွင့်မှမပေး၊ ဘာရာထူးမှ မရှိတော့ဘဲ ဒီတိုင်းထားထားတာ။ နေပြည်တော်အကျယ်ချုပ်လို့ ပြောရမှာပေါ့ “
ရေစည်လှည်းတွန်း၊ အဝတ်လျှော်နေရတဲ့ တော်လှန်ရေးလက်တစုံ (ရုပ်ပုံလွှာ)
ရန်ကုန်မြို့ပြင်က ကျူးကျော်ရပ်ကွက်လေးတခုမှာ အိမ်ငှားနေတဲ့ မမိုးသက်လွင်*ဆီကို သူနဲ့ရင်းနှီးတဲ့ မိတ်ဆွေတယောက်ဆီက အရေးတကြီး ဖုန်းဝင်လာပါတယ်။ “နင်မြန်မြန်ရွှေ့တော့၊ နင်နေတဲ့နေရာကို သူတို့ သိသွားပြီ” လို့ ခပ်သွက်သွက်ပြောပြီး ဖုန်းချသွားတယ်။ ကလေးမီးဖွားထားတာ ၆ လကျော်သာရှိသေးတဲ့ မမိုးသက်လွင်ဟာ အသက် ၁၂ နှစ်အရွယ် သမီးအကြီး၊ အသက် ၆ နှစ်အရွယ် သမီးအလတ်၊ အသက် ၇ လမပြည့်သေးတဲ့ သမီးအငယ်ဆုံးလေးနဲ့အတူ အမြန်ဆုံး ထွက်ပြေးသွားဖို့ ပြင်ဆင်ရပါတော့တယ်။
နောက်ဆုံးရ သတင်းများ
01