" လူနာတွေမှာက ရာသီတုပ်ကွေးနဲ့ အာရုံကြောရောင်တဲ့ရောဂါ အဖြစ်များတယ်။ လိုအပ်တဲ့ဆေးဝါးပစ္စည်းတွေကိုတော့ တပ်ရင်းဝယ်ပေးတာရှိသလို နီးစပ်ရာမိတ်ဆွေတွေကို အလှူခံရတာလည်းရှိပါတယ်။ လတ်တလောမှာ တပ်ရင်းအနေနဲ့ လက်နက်ကြီးနဲ့ကျည်ကို အားစိုက်ဝယ်နေရတာမို့ သိပ်မထောက်ပံ့ပေးနိုင်ဘူးလို့ "
"သေဆုံးသူတွေက အရပ်သားတွေပါ။ စကစ ပစ်ခတ်တဲ့ကျည်ထိပြီးတော့ သေသွားတာ။ အခုတော့ သေဆုံးသူတွေကို သင်္ဂြိုဟ်လိုက်ပါပြီ။ သေဆုံး၊ ဒဏ်ရာရတဲ့သူတွေကတော့ အသက် ၃၀ ကျော် အရွယ်တွေပါ"
“တခြားတပ်ရင်းကလူတွေလည်း လက်နက်ကြီးထိတာရှိတယ်။ ကျည်တော့မထိဘူး၊ ကျနော်တို့တပ်ရင်းက ကျနော်အပါအဝင် ၂ ယောက် လက်နက်ကြီးရှပ်ထိလို့ ပြန်ဆုတ်နေချိန် ကိုယ့်ဘက်က လက်နက်ကြီးပစ်တဲ့သမားတွေဆီကို ရန်သူဘက်က ၆၀ မမ ကောင်တာပြန်တာ၊ အဲ့ ၆၀ က လက်နက်ကြီးပွိုင့်ကို ကျပြီး ရဲဘော်တယောက်ကျတယ်၊ ၂ ယောက်က နည်းနည်းပြင်းထန်တယ်။”
"ပထမတချက်ပစ်တဲ့အခါ ကားကထိုးရပ်သွားတယ်။ ဒုတိယတချက်က ဆီတိုင်ဂီကိုသေချာချိန်ပြီးပစ်လိုက်တာ မီးလောင်သွားတယ်။ တစီးလုံးလောင်သွားတာ။ နောက်ဆုံးတချက်ကတော့ အဟန့်အတား အဖြစ်ပစ်ခတ်ပြီးတော့ ပြန်ဆုတ်လာခဲ့တယ်။ ကားမောင်းတဲ့ကောင်သေလား၊ ရှင်လားတော့မသိရဘူး"
"နေအိမ်ရဲ့ထုတ်တန်းမှာ ကြိုးဆွဲချခဲ့တာပါ။ ကြိုးဆွဲချတဲ့ အကြောင်းအရင်းကိုတော့ မသိရပါဘူး။ သူအိမ်နဲ့ အဆင်မပြေဖြစ်တယ်လို့ပဲ သိရတာ။ အသေးစိတ်တော့ မသိရဘူး။"
တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေအနေနဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ အောက်ခြေက စစ်သည်တွေကို ပစ်မှတ်မထားတော့ဘဲ အရေးပါတဲ့ အဓိက ပစ်မှတ်တွေကိုသာ တိုက်ခိုက်သွားမှာဖြစ်တဲ့အခါ အခု မုံရွာမြို့ပေါ်က အစိုးရရုံးကို တိုက်ခိုက်ခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ ဒေါင်းတမန်လေကြောင်းစစ်ဆေးရေးတာ၀န်ခံက မြေလတ်အသံကို ပြောပါတယ်။
“လက်နက်ကြီး ၃ ချက်နဲ့ပစ်တာမှာ ဒုတိယအချက်မှာ ထိသွားတာ ။အရင်ကဆို ကျနော်တို့ဘက်ကို နေ့တိုင်းညတိုင်းပစ်နေတာ ။ မပစ်ဘဲနားလိုက်တာ ၂ လကျော်ပြီး အခုမှတခါပြန်ပစ်တာ။ မနေ့က ကျနော်တို့ကြားတယ်။ အဲ့ဒီတောင်ပေါ်မှာ သူတို့လူအင်အား ထပ်ဖြည့်မယ်လို့ကြားတယ်။ အဲ့အတွက် ရွာတွေဘက်ကို လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်တာနေမှာ”
“မနက်အစောကြီး မိုင်းကွဲတာ၊ ထိတဲ့သူက ကလေး ၃ ယောက်အဖေ၊ လက်ဖက်ရည်ဆိုင် သန့်ရှင်းရေး ဝန်ထမ်းလို့လည်း သိရတယ်။ လူက ခါးပြတ်ပြီး ရုပ်ပျက်ဆင်းပျက်ကြီး ဖြစ်သွားတာ။”
"မနေ့ညနေက ရောက်လာပြီး မွှေတယ်။ ဒီမနက်ပိုင်းအထိလည်း နေအိမ်တွေရှာဖွေပြီး စစ်ဆေးနေတယ်။ ပြီးတော့ ရွာနားတွေမှာ ကင်းပုန်းဝပ်နေကြတယ်"
“ နှစ်ပေါင်း ၄၀ ကျော်ပြီ ဒီအလုပ်လုပ်လာတာ တခါမှမပျောက်ဖူးဘူး။ ကြိုးပြတ်သွားတာလည်းမဟုတ်ဘူး။ တစီးတည်းရပ်ထားတာလည်း မဟုတ်ဘူး။ အလယ်မှာ ရပ်ထားတာကို ပျောက်သွားတာ။ ဒီမနက်တော့ လိုက်တော့ရှာသေးတယ် ခုထိဘာမှမထူးသေးဘူး"
ချောင်းကူးတံတား ပျက်စီးနေတဲ့အတွက် ရွာပေါင်း ၈ ရွာက ပြည်သူတွေဟာ ဂန့်ဂေါမြို့နဲ့ ဆေးရုံ၊ဆေးခန်းရော အထက်တန်းကျောင်းကို သွားလာရတာခက်ခဲနေသလို ကြပန်းလုပ်သားနဲ့ စျေးရောင်းစျေးဝယ်တွေပါ သွားလာရေးခက်ခဲနေတာကြောင့် ငွေကြေးအဆင်မပြေပေမယ့် သြဂုတ်လ ၁၃ ရက်နေ့က ယာယီပြင်ဆင်ခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။
“အင်းတော်အတွက် သင်္ဘောနဲ့ပါလာတဲ့ စားနပ်ရိက္ခာနဲ့ လခပိုက်ဆံတွေကို ၁၂ ဘီးကားနဲ့ ကသာမှာသွားထုတ်တာ။ ၁၃ ရက်နေ့ သွားပြီး ၁၄ ရက်နေ့ ညတွင်းချင်း ပြန်ဆင်းတာမှာ ညတွင်းချင်း အတိုက်ခံရတာ။ လတ်တလော အလောင်း ၂လောင်း အလံအုပ်ထားတယ်" လို့ ဒေသသတင်းရင်းမြစ် Indaw Revolution - IR အဖွဲ့ဝင်တဦးက ပြောပါတယ်။
မကွေးတိုင်း၊ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်မှာ အထိုင်ချတပ်စွဲထားတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တွေက ကျေးရွာတွေဘက်ကို လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ပစ်ခတ်ခဲ့လို့ သြဂုတ်လ ဒုတိယအပတ်အတွင်း ဒေသခံ ၂ ဦးသေဆုံးပြီး ၄ ဦးဒဏ်ရာရခဲ့တယ်လို့ ဂန့်ဂေါမြို့နယ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ ဆီက သိရပါတယ်။
"သူက ဟိုနေရာဒီနေရာပါတတ်သလို အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့၊ စကစ အဖွဲ့တွေနဲ့လည်း ပေါင်းသင်းသွားလာတတ်တာရှိတယ်။ ဘာကြောင့်အသတ်ခံရလည်းဆိုတာတော့ သေချာမသိဘူး"
"ငါးဈေးက တပိသာ ၁ ထောင်မတက်ဘူး။ ငါးသားပေါက်ဈေးက ထိုးတက်သွားတယ်။ အရွယ်အစားနဲ့ ငါးအမျိုးအစားအလိုက်တက်သွားတာ။ အစာဈေးကလည်း တက်တာပဲ။ နည်းလမ်းမှန်မှန်မွေးတတ်ရင်တော့ မြတ်ပါတယ်။ နည်းလမ်းမှန်ဖို့ လိုပါတယ်၊ မဟုတ်ရင်တော့ အချီကြီးရှုံးမှာ"
Sharing Information to the Local