"ကျောင်းထဲက စကစတကောင်က အပြင်ထွက်ပြီးတော့ မုန့်ဟင်းခါးဝယ်စားနေတာဗျ။ သူက မုန့်ဟင်းခါးတောင် မစားလိုက်ရဘူး။ ကျနော်တို့က သွားပြီးပစ်ခတ်လိုက်တာ။ နေရာတင်ပွဲချင်းပြီးတယ်။ သူ့ရဲ့လက်နက်နဲ့ ကျည်တွေပါရခဲ့တယ်"
"အဲဒီရဲစခန်းရှေ့မှာ ဂိတ်ကြေးကောက်တာ၊ သာမန်ပြည်သူတွေကို အော်ငေါက်ပြီး ပိုက်ဆံတောင်းကြမ်းတာတွေ၊ ကားသမားတွေဆီကလည်း သူတို့ မထင်ရင်မထင်သလို တောင်းခဲ့တာတွေ ရှိနေတော့ တိုက်ခိုက်ခဲ့တာပါ။ ၅ ယောက် သေတယ်၊ ၄ ယောက် ဒဏ်ရာရတယ်"
"နယ်မြေအခြေအနေကြည့်ပြီးတော့ ညပိုင်းလုပ်ခဲ့ရတာပါ။ တရက်ကိုတရွာချင်း ပြောဆိုဖြစ်တယ်။ လက်ရှိနိုင်ငံရေးနဲ့ တော်လှန်ရေးအခြေအနေ၊ လူထုပါဝင်လှုပ်ရှားတာ၊ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီနဲ့ပတ်သက်လို့ သိသင့်သိထိုက်တာတွေကို ပြောဆိုခဲ့တာပါလို့" ပညာပေးပြောဆိုသူ မမေဇင်မွန်က မြေလတ်အသံကို ပြောပါတယ်။
"ခုက ကြေညာထားတဲ့ မုန်တိုင်းဝင်တာတော့မဟုတ်ဘူး။ သာမန်မိုးရွာလေပြင်းတိုက်တာလောက်ဘဲ။ လေတွေတိုက်တဲ့ တချက်ကတော့ တော်တော်ကြမ်းတယ်။ ရွာတွေမှာ လူထိခိုက်တာတွေတော့မရှိဘူး။ လေတိုက်တဲ့အချိန်ကတော့ ၁ နာရီလောက်တော့ကြာမယ်"လို့ ပြောပါတယ်။
" တွေ့သမျှအကုန်ဖမ်းတာ ဆိုင်ကယ်တွေကို။ အိမ်တွေဆောက်ဖို့ ဝါးလာဆွဲတဲ့ ဆိုင်ကယ်တွေ ဖမ်းပြီးယူသွားတာ။ ရဲစခန်းကိုပြန်လိုက်ရွေးရတယ်။ ဆိုင်ကယ်သမားတွေက ပြန်ရောင်းဖို့ ပုံးနဲ့ထည့်လာတဲ့ ဓာတ်ဆီပုံးတွေလည်း အကုန်သိမ်းတာ။ ဆိုင်ကယ်တော့ ပြန်ရတယ်။ ငွေတောင်းတာ ၃ သိန်းလောက်ပေးရတယ်။ တချို့ဆိုင်ကယ်တွေလည်း ဖမ်းပြီးသိမ်းသွားတာ ပြန်မရဘူး"
"ဒီကျောင်းမှာ ကလေးတွေကိုမနက်ပိုင်းကနေ မွန်းလွဲ၁၂နာရီအထိသင်ကြားပေးခဲ့ပြီး ကျောင်းဆင်းတာ။ ဗုံးလာကြဲတာက ၂ နာရီဆိုတော့ ကလေးတွေ၊ ဆရာ၊မတွေနဲ့ ရွာသားတွေ ထိခိုက်တာမရှိခဲ့ဘူးဗျ။ ကံကောင်းသွားတာပေါ့။ လေယာဥ်က ကျောင်းကိုအသွားတခေါက် ဗုံးတလုံးကြဲချတယ်၊ ပြီးတော့ ပြန်ဝိုက်လာပြီးတော့ ဗုံးတလုံးထပ်ကြဲချခဲ့တာ။ လေယာဥ်ကကျောင်းပေါ်မှာ ၁၅ မိနစ်လောက် ကြာဝဲပျံခဲ့တယ်။ ဒီကျောင်းက ရွာရဲ့ထိပ်ဦးမှာတည်ရှိတာ"
"ဒီရွာကို စကစတွေဝင်တာက ၃ ကြိမ်ရှိပြီ။ ဇန်နဝါရီလထဲမှာ ပထမအကြိမ်ဝင်လို့ မီးရှို့တယ်။ ဒုတိအကြိမ်တော့ မရှို့ခဲ့ဘူး။ အခုအကြိမ် မှာတော့ မီးရှို့လို့၂၂လုံးပျက်စီးတယ်။ ပြီးတော့ ရွာထဲက ဆိုင်တွေကစားသောက်ကုန်ပစ္စည်းတွေယူပြီး ဘုန်းကြီးကျောင်းထဲမှာ ချက်ပြုတ် စားသောက်တယ်။ ဘုန်းကြီးကျောင်းက မီးစက်ကိုနှိုးပြီး မီးထွန်းပြီးစားသောက်ကြတယ်။ ကျနော်တို့က ဒရုန်းနဲ့ကြည့်လို့မြင်ရတာ"
"မစ်ရှင်လုပ်ဖို့ တပ် CDM တယောက်၊ ရဲ CDM တယောက်နဲ့ နောက်ရဲဘော်တယောက် ၃ ယောက် သွားကြတာ။ သွားတာကို လမ်းမှာတွေ့တဲ့ ဒလန်သတင်းပေးကနေ တပ်ကို သတင်းပေးလိုက်လို့ စကစ အဖွဲ့တွေကလာတဲ့အချိန် ထိပ်တိုက်တွေ့တာ။ ရှောင်လို့မလွတ်တော့လို့ ကျနော်တို့ဘက်က ရဲဘော်က စပစ်လိုက်တာ။ သူတို့ဘက်က လဲ သေတဲ့သူရှိတယ်"
"အရာရှိ ၃ ယောက်ပြန်လာတာ။ လာတာမှာတော့ အင်အားအများကြီးမပါဘူး။ မိုင်းအကြီး ၁ လုံးပဲ ဆွဲနိုင်ခဲ့တယ်။ ကျနော်တို့အဖွဲ့တွေလည်း ကံကောင်းလို့ပါ။ အဲဒီအရာရှိတွေပြန်လာတဲ့ကားတွေကို ကင်းပုန်းဝတ်နေတဲ့ အဖွဲ့ကပစ်လို့မလို့ ထိခိုက်သေဆုံးမှုကတော့ မသိရသေးဘူး။"
"ကိုက် ၃၀၀ လောက်ထိ သွားပစ်ခဲ့တာ။ ၅ မိနစ်လောက်ပဲ ကြာမယ်။ စစ်သား ၂ ယောက်သေတယ်။ ၅ ယောက် ဒဏ်ရာရတယ်"
"ညဘက် တံတားမိုင်းခွဲခံရလို့ ပျက်စီးသွားတာ။ မနေ့မနက် သူတို့ လာပြင်ချိန် မိုင်းထပ်ထိတာ။ ဒီဘက်က ထောင်ထားတဲ့ နင်းမိုင်းထိသွားတာ။ စကစဘက်က AE တယောက် သေတယ်လို့တော့ သိရတယ်။ ဒဏ်ရာရသူတွေလည်း ရှိတယ်။ အဲဒါကိုတော့ အသေးစိတ်စုံစမ်းတုန်းပဲ"
"ကျောက်ရစ်ရဲစခန်းကနေ အင်အား ၆၀ ဝန်းကျင်နဲ့ ရိက္ခာအပါအဝင် စစ်လက်နက်ပစ္စည်းတွေ သယ်ဖို့ထွက်လာတဲ့ စစ်ကြောင်းကို မေလ ၆ ရက် မနက်ပိုင်း ၁၀ နာရီလောက်မှာ နနွင်းကိုင်းဘက်ကနေ ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်။ တိုက်ပွဲကြာချိန် ၄၅ မိနစ် ကြာတယ်။ မျက်မြင်တွေ့ရတာက အဲဒီအနားမှာ ၂ ယောက် ကျသွားပြီး ဒဏ်ရာတော်တော်များများ ရှိတယ်။"
"ကျနော် အံ့ဩဝမ်းနည်း၊ ဝမ်းသာ ခံစားချက်က ရောပြွန်းနေတော့ ကျနော် ဘယ်လိုခံစားရလဲဆိုတာ မဖော်ပြတတ်တော့ဘူး။ ကျနော်တို့မှာ တော်လှန်ရေးလုပ်ဆောင်နေရင်း ပင်ပန်းမှုတွေ စိတ်ဓါတ်ကျရတာတွေ ဒါတွေက သူတို့ စိတ်အားထက်သန်မှု PRA Magway အပေါ် သူတို့ ယုံကြည်မှုနဲ့စာရင် ဒါက အသေးအဖွဲပဲ။ ကျနော်တို့ဟာ ဒီထက် ပိုကြိုးစားရတော့မယ်ဆိုတဲ့ စိတ်ကို ပိုပြီး ခိုင်ခိုင်မာမာ ပိုင်းဖြတ်မိတယ်"
“နေပူရှိန်လွန်ကဲတာရော၊ ထုတ်လုပ်ရေးပစ္စည်းတွေ အသုံးပြုတာများတာရောကြောင့် ရှော့ဖြစ်ပြီး မီးလောင်သွားတာပါ။ အခုလို ထုတ်လုပ်ရေးစက်ရုံ မီးလောင်တာက ပထမအကြိမ်ပါ။ အစကတော့ မထုတ်ပြန်တေ့ာဘူးလို့ ဆုံးဖြတ်ထားပေမဲ့ ပြန်လည်တည်ဆောက်ဖို့က ကျနော်တို့အနေနဲ့ ဘယ်လိုမှ အဆင်မပြေတော့တဲ့အတွက် အခုမှထုတ်ပြန်ရတာပါ”
"အဲစက်ရုံမှာက ကဏ္ဍတွေ အများကြီးခွဲထားတာကို ကျနော်တို့က လက်နက်ထားတဲ့ ဂိုဒေါင် ကို အဓိကထား ပစ်ခတ်ခဲ့တာ။ လက်နက်ကြီး ပစ်ခတ်တဲ့အချိန်မှာ ၄ လုံးက လေပေါ်မှာတင် ကွဲသွားတယ်။ နောက် ၈ လုံးကတော့ ပစ်မှတ်ထဲကို ကျသွားလို့ အရပ်ခေါ် ၆ လုံးတန်းထဲက လက်နက်ဂိုဒေါင် ပျက်စီးခဲ့တာ။ ဒီပျက်စီးမှုကို အတွင်းသတင်းပေးပြောလို့ အတည်ပြုနိုင်ခဲ့တာ"
Sharing Information to the Local