တပိုင်တနိုင်ရေနံတူးသူတွေအနေနဲ့ အခြားလုပ်ငန်းသစ် ပြန်လည်လုပ်ကိုင်ဖို့ ငွေကြေးအရင်းအနှီးနည်းပါးတာနဲ့ ဒေသအတွင်း အလုပ်အကိုင်ရှားပါးတာတွေကြောင့် အခက်တွေ့နေရပြီး ရေနံတွင်းလုပ်သားတွေမှာလည်း ရရာအလုပ်တွေကို လုပ်ကိုင်နေကြပေမယ့် အခြေခံစားကုန်တွေ စျေးနှုန်းကြီးမြင့်တာကြောင့် စားဝတ်နေရေးခက်ခဲနေကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
"ကမ်းပါးတွေက ရေတက်လာချိန်မှာလည်း ပြိုကျတယ် ရေပြန်ကျသွားချိန်မှာလည်း ပြိုကျလေ့ရှိတော့ ကမ်းထပ်ပြိုရင်အန္တရာယ်ရှိမှာစိုးလို့ ပြောင်းရွှေ့ပေးခဲ့တာပါ။ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့တဲ့နေရာဟာ မြစ်ကွေ့နေရာဖြစ်ပြီး ရေကြောင်းထိပ်တိုက်တိုးတဲ့နေရာလည်းဖြစ်တယ်"
"သူက လက်ရှိ ပါရဂူ တတိယနှစ်တက်နေတာ။ တပ်မတော်ပုန်ကန်တာတွေ ရေးလို့ဆိုပြီး ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးပြီး ရန်ကုန်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ကနေပြီး သေဒဏ်ချလိုက်တာ။ ကျန်တဲ့ သူနဲ့အပတ်စဥ်တူသူတွေရော မိတ်ဆွေတွေရော အကုန်လုံးက မသိသလို နေကြတယ်။ သူတို့ဘက်ကို လာပတ်မှာစိုးလို့နေမယ်"
"စစ်တောင်းအနောက်ဘက်ကမ်းကနေ အရှေ့ဘက်ကမ်းကို ပစ်တာပေါ့။ လေးငါးလုံးလောက်ရှိမယ်။ အဲ့ထဲက တလုံးက ပင်ကျော်ရွာထဲကျတာ။ အဲ့ရွာက အစိမ်းထောက်ခံသူများတယ်။ ခုလက်နက်ကြီးကျတာလည်း အစိမ်းထောက်ခံသူတွေနေတဲ့ အိမ်နားကျပြီး ထိကြတာ။"
“ကျနော်တို့ စပစ်ချိန် ၁၅ မိနစ်လောက်ပါပဲ။ အဲ့အချိန်အတွင်းမှာပဲ ရအောင်ဖမ်းယူခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်တို့ စပြီးပစ်ခတ်ချိန်မှာ သူတို့အတွက် ပစ်ခတ်ချိန်မရဘူး။ မြင်းချင်းရွာထဲကို အတင်းပြေးဝင်သွားကြတယ်။ ကျနော်တို့ ပြန်ဆုတ်ချိန် သူတို့အင်အားစုပြီး သူတို့လူကယ်ဖို့ ရွာအပြင်ကို အတင်းထွက်ပြီး ပစ်ခတ်ခဲ့ပါတယ်။”
မန္တလေးမြို့ကနေ ဗန်းမော်မြို့ကို ရိက္ခာသွားပို့တဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ရိက္ခာတင်သင်္ဘော ၉ စီးဟာ ဒီနေ့မနက်မှာ ဗန်းမော်မြို့ကနေ မန္တလေးမြို့ကို ပြန်စုန်လာပြီလို့ ဒေသခံတွေဆီက သိရပါတယ်။
"ကိုမြင့်ထွန်းနဲ့ တပြိုင်နက်လိုလို ဖမ်းခံရတာ၊ ပြန်လွတ်မယ်ထင်ခဲ့ကြတာ၊ စစ်ကြောရေးမှာလက်လွန်သေကုန်ပြီဖြစ်မယ်။ မိသားစုကတော့မရှိတော့ဘူး သေသွားပြီလို့ဘဲ ယူဆကုန်ကြပြီ။ ဖမ်းပြီးကတည်းက အဆက်အသွယ်မရတာလေ" လို့ ဖမ်းဆီးခံရသူတဦးရဲ့ မိသားစုနဲ့ နီးစပ်သူက ပြောပါတယ်။
“သေဆုံးသွားတာကတော့ မျက်မြင်ကိုယ်တွေ့ပါ။ ကျနော်တို့ဘက်က ပြောက်ကျားသွားပစ်တယ်။ ပြီးတော့ပြန်ဆုတ်လာတယ်။ ကျနော်တို့ပြန်ဆုတ်လာတဲ့အချိန်မှ စစ်ကူတွေကရောက်လာတော့ ပစ်ခတ်မှုကမဖြစ်လိုက်ပါဘူး။ ပဲခူးရိုးမကိုသူတို့က စစ်ကြောင်းတွေဖြန့်ထားတာ" လို့ ပဲခူးတိုင်း သတင်းနဲ့ ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ ကိုဝေယံ က ပြောပါတယ်။
စစ်ကောင်စီဘက်က ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ ဒေသခံ စောဘဘယ်စယ်ဖိုး ၂၈ နှစ်ဟာ ခန္ဓာကိုယ် ဗုံးစမှန် ဒဏ်ရာတွေရပြီး နေရာမှာဘဲ သေဆုံးသွားသလို KNLA ပူးပေါင်းအဖွဲ့ဘက်မှ ရဲဘော်မေတ္တာ ၂၃ နှစ် ပေါင်အစမှန်ဒဏ်ရာတွေ ရသွားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
"ထိတွေ့တိုက်ပွဲတော့ မဖြစ်သေးဘူး။ ဖမ်းဆီးခံရတဲ့ဒေသခံတွေလည်း မရှိသေးပါဘူး။ ဒီစစ်ကြောင်းက ကျနော်တို့ သတင်းရထားတာက ဒီပဲယင်းဘက်ကိုသွားမယ်လို့ သတင်းရထားတယ်" လို့ Khin Oo Support Organization (KSO) အဖွဲ့တာဝန်ခံ ဗိုလ်လင်းရောင်က ပြောပါတယ်။
"အခုက အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေ၊ ရာအိမ်မှူးတွေ ရှင်းလင်းခံလာရတော့ ကျနော်တို့လည်း ဘေးအန္တရာယ်က စိတ်မချရတော့ဘူး။ စစ်ကောင်စီကလည်း မကာကွယ်ပေးနိုင်ဘူးလေ။ သူတို့တောင်တချိန်လုံးအပစ်ခံနေရတာ။ ဒီအတိုင်း ထွက်ခွင့်ကလည်းပေးမှာ မဟုတ်တော့ ကျန်းမာရေးအကြောင်းပြရတာနေမှာပေါ့" လို့ အုတ်ဖိုမြို့တွင် နေထိုင်သူတဦးက မြေလတ်အသံကို ပြောပါတယ်။
"ဆင်ချောင်းရွာက ပျူစောထီးတွေက ခိုးကြောင်ခိုးဝှက်နဲ့ ပြောင်ပြောင်တင်းတင်းလည်း မကူးရဲဘူး။ ကားနဲ့ကူးလာတာမှာ တိုက်ခိုက်တာ။ ကားပေါ်မှာပါလာတဲ့ ပျူ ၆ ကောင်သေတယ်။ သေနတ်ကတော့ ၆ လက်သိမ်းရခဲ့တယ်။ ၁ လက်ကတော့ သေနတ်ကျည်မှန်ပြီးပျက်သွားတယ်။ ၅ လက်ကတော့ အကောင်းအတိုင်းရတယ်"
"ကျနော်တို့ တအိမ်သားလုံးက ပဌာန်းပွဲပြီးလို့ ပဌာန်းအောင်ပွဲဆိုပြီးတော့ တရားနာတဲ့အိမ်ရောက်နေတာ။ အဲ့အချိန်မှာ မီးလောင်မှုဖြစ်တာ။ ဝါယာရှော့ကြောင့်လား၊ မီးကြွင်း၊ မီးကျန်ကြောင့်လားတော့ မသိဘူး။ လူတွေနေထိုင်တဲ့ အိမ်ကိုတော့ မီးမကူးခဲ့ဘူး" လို့ နေအိမ်ပိုင်ရှင် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးအောင်ကျော်မြင့်က ပြောပါတယ်။
“ကျေးရွာဘုန်းကြီးကျောင်းရဲ့ မြောက်ဘက် အုတ်တံတားဘေးမှာ သတ်ဖြတ်ထားခဲ့တယ်။ ၅ ယောက်လုံးက အရှင်ဖမ်းခံရပြီးမှ သတ်ဖြတ်ခံရတာ။ သေနတ်ဒဏ်ရာ မတွေ့ဘူး။ ခေါင်းတွေပဲ အကုန်ဖြတ်သွားတယ်။ ခေါင်းတခြား ကိုယ်တခြားပေါ့။ ခေါင်းတွေကတော့ တန်းစီထားခဲ့တာ။”
“နယ်မြေလုံခြုံရေးအရ စစ်ဆေးဆောင်ရွက်နေတုန်း မသင်္ကာတာနဲ့ စာရွက်စာတန်းတွေကို စစ်လိုက်တော့မှ ပြည်သူ့စစ်တွေမှန်း သိလိုက်ရတာပါ။ သူတို့က ဝမ်ပေါင်ကုမ္ပဏီ လုံခြုံရေးတာဝန်နဲ့ စကစနဲ့ စစ်ကြောင်းလိုအပ်တဲ့နေရာမှာ ထမ်းဆောင်ရမယ်လို့တော့ သိရတယ်” လို့ Chindwin Galone Yarzar Guerrilla Defense Force ရဲ့ ပြောခွင့်ရသူတဦး က ပြောပါတယ်။
Sharing Information to the Local